بره موم يا Bee glue، ماده رزينی چسبناكی است كه زنبورعسل آن را از روی درختان و گياهان جمعآوری كرده و از آن معمولاً براي چسباندن اجزای داخلی كندو به هم و تنگ كردن سوراخهای تهويه و سوراخ پرواز، ترميم شكستگی، جلا دادن سطح داخلی كندو و موميايی اجساد حيوانات خارجی و غيره استفاده میکنند. این ماده به نام propolis نیز شناخته میشود به دلیل اینکه ابتدا توسط مصریان باستان شناخته شد و آن را نگهبان جلوی در یا propolis مینامیدند چرا که زنبورها در هنگام شروع زمستان ابعاد سوراخ پرواز را بهواسطه این ماده چسبناک کوچک میکردند تا از ورود سرما جلوگیری نمایند.
زنبور ابتدا تکههای رزین یا صمغ تراوش شده از جوانه یا تنه برخی درختان را بهوسیله پاهای عقب و قطعات دهانی جدا میکند و سپس آنها را به کمک بزاق دهان نمناک و شکل حبه مانند به آن میدهد و در نهایت بهوسیله آروارهها و به کمک پاها حبهها را در داخل سبد گرده در پاهای عقبی قرار داده و به کندو حمل مینماید. مهمترین گیاهانی که زنبوران عسل از آنها صمغ جمعآوری میکنند انواع درختان سپیدار، غدار، غات، اکالیپتوس، شاه بلوط، تبریزی، نارون، سوزنیبرگها، فندق و بید است. البته وجود گیاهانی نظیر شبدر، یونجه و اسپرس نیز باعث تولید بیشتر آن موم توسط زنبورها میشود.
این ماده معجزه آور شامل ۵۰ درصد صمغ یا رزین گیاهان، ۳۰ درصد موم، ۱۰ درصد اسیدهای چرب ضروری، ۵ درصد گرده گل و ۵ درصد دیگر آن از ترکیبات آلی، ویتامینها و عناصر معدنی مانند نقره، سدیم، جیوه، مس، منگنز، آهن، کلسیم، وانادیم و سیلیس که هرکدام میتواند تأثیرات خاص خود را در بدن داشته باشد است.
رنگ آنها اغلب قهوهای رنگ بوده ولی بین رنگهای زرد تا سیاه با انعکاس رنگی قرمز یا سبز ، قهوهای روشن تا مایل به سبز و قهوهای مایل به قرمز متغیر است ولی به دلیل داشتن درصد بالای موم گیاهی، شیره و رزین که اساس رنگ زرد در کندوها هستند به رنگ زرد بیشتر تمایل دارند.
بوی تند و مخلوطی از صمغ و موم است. بره مومها را باید در هنگام مصرف با آب دهان مخلوط کرد و کاملاً جوید به دلیل اینکه طعم آن در ابتدا شدید و با آزاد شدن عناصر فعال موجود درونش طعمی ملایم پیدا خواهد کرد. پس از جویدن آن میتوانید آن را به بیرون بیندازید یا مصرف کنید. البته رنگ، بو و احتمالاً خواص داروئی آنان مطابق منشأ و فصل سال میتواند تغییر کند.
خواص دارویی بره موم
- بره موم بیشتر دارای ترکیبات ضدعفونی کننده و میکروب کش است و برای بیماری های عفونی یک درمان کاملا موثر است.
- بره موم برای درمان سوختگی ها از قدیم تا امروزه استفاده میشود.
- آنتی اکسیدانهای موجود در بره موم باعث تقویت سیستم ایمنی بدن انسان در برابر بیماریی های عفونی میشود.
- بره موم خاصیت ضد سرطانی و ضد تومور دارد.
- مصرف بره موم برای کولیت روده بسیار بسیار موثر است.
- بره موم فعالیت ضد التهابی دارد.
- مصرف بره موم از بروز بیماری ها پیشگیری میکند و این نیز به دلیل وجود آنتی اکسیدان بالا در ترکیب بره موم است.
- بره موم برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا بسیار مفید است.
- همچنین یک آنتی بیوتیک طبیعی به شمار می آید.
- بره موم به کنترل انواع سرطان کمک میکند.
- باعث بهبود مجاری تناسلی میشود.
- بره موم ورم معده، زخم معده و التهاب معده را درمان میکند.
- مصرف بره موم برای گلو درد، تورم گلو و بیماری های تنفسی مفید و موثر است.
- بره موم برای بیماری های ویروسی بسیار موثر عمل میکند.
- بره موم بیماری دهان و دندان را بهبود میبخشد.
نحوه برداشت بره موم
پر کردن شکاف های کندو یک عمل غریزی از طرف زنبور عسل کارگر است.
برای برداشت بره موم از کندوی زنبور عسل نیز از همین غریزه استفاده میشود.
بره موم با قرار دادن یک تخته ی شکافدار جمع آوری و برداشت میشود.
به این شکل که زنبور دار یک تخته ی پر از شکاف و منفذ را درون کندو قرار میدهد.
زنبور های عسل طبق غریزه شان این شکافها را پر میکنند و زنبوردار یک تخته پر از بره موم را از کندو خارج میکند.