ناخنک نام گیاهی دارویی است که بوته آن شباهت زیادی به شنبلیله و یونجه دارد. میوه این گیاه معطر به صورت هلالی بوده و شباهت زیادی به سر ناخن چیده شده دارد؛ به همین خاطر به آن ناخنک گفته می‌شود. البته ناخنک با اسامی دیگری همچون یونجه زرد، شبدر عطری، صابع الملک، شاه افسر و ناخنه هم نامیده می‌شود. این گیاه دارویی در طب سنتی ایران اهمیت زیادی داشته و به درمان برخی از بیماری‌ها کمک میکند. یکی از دلایلی که باعث شده تا خواص ناخنک مورد توجه قرار گیرد، شباهت تاثیرگذاری آن به خواص بابونه و فراسیون است. در ادامه به بررسی خواص و مزایای مصرف این گیاه میپردازیم.
خواص مفید ناخنک
۱. پیشگیری از غلظت خون
غلظت خون باعث لخته شدن خون و بسته شدن رگهای خونی می‌شود. این بیماری ممکن است به حمله قلبی منجر شود. افراد سیگاری به دلیل مصرف دود بیشتر در معرض غلظت خون قرار میگیرند. ناخنک یک گیاه موثر برای درمان غلظت خون است. این گیاه با رقیق کردن خون، قابلیت نفوذپذیری مویرگها را کاهش میدهد. همچنین از تشکیل لخته خون و حملات قلبی هم تا حد زیادی جلوگیری میکند. دمنوش این گیاه میتواند قولنج و گرفتگی عضلانی را هم بهبود ببخشد.
۲. تسکین دردهای عصبی
یکی دیگر از خواص ناخنک تسکین دردهای عصبی است. این گیاه دارویی می تواند به آرامش اعصاب کمک کند. در نتیجه با مصرف ناخنک روح و روان آرام و خواب بهتری خواهید داشت. از سوی دیگر ناخنک میتواند ضربان قلب را هم تنظیم کند. در نتیجه از استرس و اضطراب جلوگیری میکند. اگر مدام به سردردهای عصبی مبتلا میشوید، با مصرف ناخنک می‌توانید این عارضه را تسکین دهید.
۳. درمان مشکلات بانوان
تاثیر استرس بر عقب افتادگی قاعدگی غیر قابل انکار است؛ این گیاه میتواند نامرتب بودن قاعدگی در زنان را درمان کند. همچنین با رفع عفونت‌های مجاری ادراری میتواند به کاهش درد در زمان قاعدگی کمک کند. یکی دیگر از خواص ناخنک برای بانوان رفع اختلالات یائسگی است. بانوانی که در سنین یائسگی قرار دارند، میتوانند صبح و عصر جوشانده ناخنک مصرف کنند. این کار باید تا زمان بهبودی کامل ادامه پیدا کند.
۴. جلوگیری از سنگ کلیه
یکی دیگر از خواص ناخنک پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه است. این گیاه خاصیت ایجاد افزایش در تعداد دفعات ادرار را دارد. در نتیجه با داشتن تحرک بیشتر، از تشکیل سنگ کلیه در امان میمانید. همچنین اگر به سنگ کلیه کوچک مبتلا هستید، می‌توانید جوشانده ناخنک را روزانه در سه وعده مصرف کنید. این کار به دفع سنگهای ریز کلیه و مثانه کمک میکند.
۵. تسکین درد
یکی دیگر از خاصیتهای ناخنک تسکین درد روماتیسم و دردهای مفصلی است. شما می‌توانید روغن ناخنک را از عطاری تهیه کنید. روغن را به محل درد بمالید و تا زمان بهبودی کامل ادامه دهید. برای رفع درد روماتیسم نیز می‌توانید دو قاشق ضماد ناخنک را در نصف لیوان عرق دارچین به مدت ۱ ساعت قرار دهید. بعد از خیس خوردن، آن را بر روی نواحی مورد نظر قرار دهید. اگر این کار را در زمان شب و قبل از خواب انجام دهید، بهبودی سریع تر حاصل می‌شود.
۶. درمان ناراحتی طحال
درمان و بهبودی ناراحتیهای طحال یکی دیگر از خواص مفید ناخنک است. برای این کار باید ۱۰ گرم گیاه ناخنک را با ۵ گرم افسنطین ترکیب کنید. سپس به این ترکیب یک لیوان آب اضافه کرده و آن را بجوشانید. این دمنوش را روزانه دو بار در فواصل بین وعدههای غذایی مصرف کنید. پس از مدتی ناراحتیهای طحال برطرف می‌شود.
۷. رفع خلط سینه
اگر در فصل سرد زمستان به سرماخوردگی و به دنبال آن خلط سینه مبتلا شدید، دمنوش ناخنک را فراموش نکنید. یکی از خواص این گیاه رفع خلط سینه است. همچنین میتواند خلط بلغم و صفرا را هم از بین ببرد و به سلامت بدن کمک کند.
۸. زیبایی پوست
یکی از خواص ناخنک تصفیه خون است. همچنین این گیاه مانع از ایجاد جوش و دمل می‌شود. اگر پوست را با جوشانده این گیاه را بشوئید، پس از مدتی پوست زیباتری خواهید داشت. برای تهیه جوشانده می‌توانید ۳۰ گرم از مغز گیاه ناخنک را با ۵ گرم بادیان ۵ گرم بسفایج و ۵ گرم از گیاه آویشن شیرازی ترکیب کنید. سپس ۱ لیتر آب به آنها اضافه کرده و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. این دمنوش را از صافی رد کرده و بعد از خنک شدن پوست را با آن شستشو دهید.
۹. درمان سردردهای میگرنی
از دیگر خواص ناخنک درمان سردرد و سرگیجه است. برای اینکه تاثیر آن را مشاهده کنید می‌توانید ضماد تهیه شده از تخم ناخنک را با روغن گل سرخ و سرکه ترکیب کنید. سپس این ترکیب را در شب روی سر بگذارید و با روسری بپوشانید. روش دوم برای درمان سردرد و سرگیجه با ناخنک، شستشوی سر با دم‌کرده این گیاه است. لازم است بدانید که این کار شما را از ابتلا به آلزایمر و سکته مغزی نیز نجات میدهد.
۱۰. افزایش شیر مادر
اگر بانوان باردار ناخنک مصرف کنند، میزان شیر آنها برای نوزاد زیاد می‌شود. همچنین به دلیل خاصیت پاکسازی کبد، اگر توسط مادر مصرف شود، با وارد شدن خواص آن در شیر مادر، زردی نوزادان نیز درمان می‌شود. علاوه بر این گیاه دارویی ناخنک میتواند اسپرم مردان را افزایش دهد. البته برای این مورد باید دمنوش ناخنک را با یک قاشق عسل و انجیر مصرف کرد.
عوارض ناخنک
با وجودی که خواص ناخنک متعدد و بی‌شمار است، اما عوارض احتمالی هم به دنبال دارد. با مصرف این گیاه برخی از افراد گرم مزاج ممکن است دچار استفراغ و حالت تهوع شوند. بنابراین این گروه از افراد باید از مصرف خودسرانه ناخنک خودداری کنند. مردانی که بیش از اندازه ناخنک مصرف کنند، به بیضههایشان آسیب وارد می‌شود. گفته می‌شود بهتر است ناخنک را با مویز، انجیر و عسل مصرف کنید.
برای مصرف به اندازه ناخنک بهتر است از تخم آن ۱۰ گرم و از عصاره گیاه تا ۸۰ گرم استفاده کنید. مصرف بیش از این مقدار به سلامت شما آسیب میرساند.
خواص مربوط به ناخنک که در بالا به آنها اشاره شد شامل تمامی قسمتهای گیاه است. گلهای خشک شده ناخنک نیز خواص دارویی دارد. همچنین لازم به ذکر است که خشک کردن این گیاه باید تدریجی و به آهستگی صورت بگیرد تا مواد مفید آن حفظ شود.