چوبک که به زبان آذری چوغان گفته میشود عبارت از ریشه های سخت و استخوانی با پوسته ضخیم دارای شیارهای طولی برنگ متمایل به زرد و قسمت داخلی سفید رنگ است که طعمی تلخ داشته و در آب ایجاد کف غلیظ پایدار می نماید . این ریشه ها اکثرا از گیاه چوبک یا اسپرون بنام علمی: Acanthophyllum squarrosum Boiss از تیره میخک می باشند که گیاهانی تیغ دار و کوسنی شکل هستند.
این گیاه دارای خواص بسیاری است اگر دو تا سه گرم از آن را در یک لیوان آب جوش دم کنید و آب صاف کرده ی آن را ساعت به ساعت یک قاشق کوچک بنوشید. ادرارآور و قاعده اور است، سنگ مثانه را خرد می کند، سکسکه را تسکین می دهد همچنین اگر قطره ی آب، دم کرده ی آن را در بینی بریزید.
بسیار عطسه آور است و برای باز کردن مجاری گرفته شده در موقع زکام بسیار نافع می باشد. گرد آن را روی زخم های بد بپاشید. آن را التیام می بخشد.
این گیاه برای درد سیاتیک نیز بسیار مفید است، اگر آنرا ضماد کنید و با سرکه مخلوط کنید، برای تسکین درد سیاتیک و ورم طحال نافع است. ضماد خاکستر آن با سرکه برای درمان سیاتیک، درد مفاصل و دردسر نافع می باشد.
خواص درمانی چوبک:
۱- عطسه آور است.
۲- مدر میباشد.
۳- چوبک قاعده آور است.
۴- گیاه چوبک برای خرد کردن سنگ مثانه مفید است.
۵- چوبک به خاطر داشتن ماده ساپونین سعی کنید کم مصرف کنید زیرا سمی است. مقدار مصرف ۲ گرم در ۲۰۰ سیسی آب میباشد.
۶- برای درمان درد مفاصل ریشه چوبک را سوزانده، خاکسترش را با سرکه مخلوط کرده و در محل درد بمالید.
۷- پاشیدن گرد چوبک بر روی زخم ها نافع میباشد.
۸- برای درمان درد سیاتیک چوبک را با سرکه مخلوط کرده و به صورت ضماد در محل درد بگذارید.
۹- برای درمان نقرس و اسید اوریک از جوشانده چوبک استفاده کنید.
۱۰- برای درمان سوزاک یک گرم چوبک در ۱۰۰ سیسی آب جوشانده و میل شود.
۱۱- برای تقویت نیروی جنسی ریشه چوبک را در دست بگیرید.
۱۲- برای درمان نقرس و اسید اوریک از جوشانده چوبک استفاده کنید.
مضرات
برای زنان باردار مضر است، خوردن ریشه چوبک باعث سوزش مثانه می شود، استفاده مدام از پودر چوبک برای مسواک برای دندان مضر است، خوردن ده درهم از آن باعث مرگ می شود.