برای آشنایی و نحوه مصرف ریشه انجبار ویدیوی زیر را ببینید
انجبار چیست؟
انجبار یا بیستورت با نام علمی Bistorta officinalis از خانواده Polygonaceae گیاهی چندساله و دارویی است. از ریشه، ساقه زیرزمینی (ریزوم) و برگ برای تهیه دارو استفاده می شود.ساقه زیر زمینی (ریزوم) این گیاه سرشار از تانن است و در درمان بسیاری از بیماری ها از گذشته تا کنون کاربرد دارد. در حال حاضر، ریزوم آن به عنوان ماده گیاهی دارویی در فارماکوپه های اروپایی (شورای اروپا، 2019) و چینی (Intisar et al., 2013) شناخته شده است.
خواص درمانی انجبار:
– دارای خواص ضد التهابی، ضد میکروبی، ضد ویروسی، آنتی اکسیدانی، ضد سرطانی و قابض
– قسمت های زیرزمینی انجبار غنی از تانن است که در اروپا و آسیا به عنوان یک عامل ضد اسهال و ضد التهاب موضعی استفاده می شود.
– در صربستان و مونته نگرو برای تهیه دمنوش های گیاهی به عنوان کمپرس برای مشکلات پوستی، زخم های چرکین و بواسیر استفاده می شود.
– در لهستان، ریزوم انجبار در طب عامیانه برای درمان مارگزیدگی (چه استفاده خوراکی و چه موضعی)، صدمات و عفونت های پوستی، کنترل منوره شدید یا خطر سقط جنین مورد استفاده قرار میگیرد.
– برای اختلالات روده ای ، رفع التهاب غشای مخاطی و اسهال خونی استفاده میشود.
– ریشه به شدت قابض، آرام بخش، ادرار آور، تب بر، ملین است.
– اوایل بهار هنگامی که برگها تازه شروع به جوانه زدن می کنند جمع آوری و سپس خشک می شود و در درمان خونریزی داخلی و خارجی، اسهال، اسهال خونی، وبا و غیره بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
– همچنین در درمان طیف گسترده ای از شکایات از جمله آب مروارید، سیستیت، سندرم روده تحریک پذیر، زخم معده، کولیت اولسراتیو و قاعدگی بیش از حد مصرف می شود.
– از نظر استعمال خارجی، شستشوگر خوبی برای سوختگیها و زخمهای کوچک است و برای درمان فارنژیت، استوماتیت، ترشحات واژن، شقاق مقعدی و غیره استفاده میشود.
– دهانشویه یا غرغره برای درمان لثه های اسفنجی، زخم های دهان و گلودرد استفاده می شود.
ترکیبات فیتوشیمیایی عصاره انجبار:
اسیدهای فنولیک، تری ترپنوئیدها، استروئیدها، کومارین ها، کوئرستین و کامفرول مالونیله شده و همچنین سایر فلاونوئیدها، تانن های غیر قابل هیدرولیز،فلاوان-3–گلوتینن-3-ون و فریدلانول
مصارف خوراکی انجبار:
– برگ های این گیاه دارای مقدار زیادی ویتامین A و C هستند. در برخی مناطق جهان از برگ های جوان آن به عنوان جایگزین اسفناج استفاده میشود. هرچند که طعم تلخ ملایمی دارد.
– در شمال انگلستان از برگ های آن برای تهیه پودینگ مخصوص عید پاک استفاده میشود.
– ریشه آن غنی از نشاسته و تانن است، آن را در آب غوطه ور می کنند و سپس برای کاهش محتوای تانن برشته می کنند. سپس گفته می شود که غذای خوش طعم و مقوی است.
– بعضی ها نیز ریشه آن را جوشانده و در آش استفاده میکنند .همچنین میتوان آن را خشک و سپس پودر کرد و در تهیه نان از آن استفاده کرد.
عوارض جانبی:
– اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا بیستورت بیخطر است یا چه عوارض جانبی ممکن است وجود داشته باشد، وجود ندارد.
– گزارش هایی مبنی بر اینکه برخی از اعضای این جنس می توانند باعث ایجاد حساسیت به نور در افراد مستعد شوند، گزارش شده است. بسیاری از گونه ها همچنین حاوی اسید اگزالیک (طعم لیمویی متمایز خاکشیر) هستند – در حالی که سمی نیست، این ماده می تواند مواد معدنی دیگر را به هم متصل کند و آنها را در دسترس بدن قرار ندهد و منجر به کمبود مواد معدنی شود.
– در صورت گنجاندن این گیاه در رژیم غذایی خود باید احتیاط ویژه ای داشته باشید زیرا می تواند وضعیت را تشدید کند.
منابع:
Pawłowska, K.A., Hałasa, R., Dudek, M.K., Majdan, M., Jankowska, K. and Granica, S., 2020. Antibacterial and anti-inflammatory activity of bistort (Bistorta officinalis) aqueous extract and its major components. Justification of the usage of the medicinal plant material as a traditional topical agent. Journal of ethnopharmacology, 260, p.113077.
Voronkova, M.S. and Vysochina, G.I., 2014. Bistorta Scop. genus (Polygonaceae) chemical composition and biological activity. Chem Sustain Dev, 22, pp.207-212.
https://practicalplants.org/wiki/polygonum_bistorta/