سکنگبین ترکیب دو کلمه سک(سرکه) و انگبین (شهد – عسل) است. امروزه معمولا از قند یا شکر بجای عسل استفاده می‌شود.
مزاج سکنجبین معتدل (رو به خنک) است (به شرطی که خیلی ترش یا شیرین نباشد) چون ماده ترش (سرکه)مزاج سرد داشته و ماده شیرین(شهد) مزاج گرم دارد؛ بنابراین برای اکثر افراد مناسب است. هر چه میزان سرکه آن بیشتر شود (در این صورت طعم آن ملس می‌شود) مزاج آن رو به خنکی می‌‌رود بنابراین برای فصول یا مناطق گرم و افراد با مزاج گرم مناسب تر است. اگر قسمت شیرین (شکر) را زیادتر کنیم مزاج آن رو به گرمی رفته ومناسب تر برای افراد با مزاج سرد شده و در این صورت مصرف آن در مناطق سردسیر یا فصول سرد مناسب تر است.
یکی از خواص سکنجبین آن است که چون آن را با یخ خنک کرده و همراه خیار رنده شده می نوشند تشنگی را رفع و صفرا را برطرف می کند و از التهاب ناشی از گرما می کاهد بطوری که دهان را تر ورطوبت غلیظ مزاج را که در مجاری تنفس باشد رفع می کند و در نهایت سموم بدن را به همراه ادرار یا عروق بیرون می آورد.
گاهی نیز این شربت ملین و مسهلی مفید بشمار می آید. اگر سکنجبین را باتخم کاسنی و کمی گلاب تهیه نمایید، نوشیدنی پرسودی خواهد شد و خصوصا برای آنهایی که طبعی گرم داشته یا کسانی که مبتلا به نفخ هستند منافع زیادی دارد، ولی برای مبتلایان به زخم معده زیان بخش است.
خواص دارویی شربت سکنجبین
۱- تسکین عطش
از نوشیدنی های خوش طعم که از قدیم الایام مورد استفاده بوده شربت سکنجبین می باشد. شربت تهیه شده از سکنجبین دارای طبیعت سرد و خنک بوده و مصرف آن در تابستان و روزهای گرم و آفتابی باعث رفع عطش شده و کم آبی بدن را رفع می کند.
۲- مفید برای انسداد عروق
انسداد عروق منجر به عمل قلب باز شده و برای رفع رسوب گرفتگی رگ ها، می توانید از شربت تهیه شده از سکنجبیل استفاده نمایید. نوشیدن شربت سکنجبیل انسداد عروق را باز کرده و خون با سرعت بیشتری در رگ ها جریان می یابد.شربت تهیه شده از سکنجبیل توانایی تکه تکه کردن مواد لزج بدن که به سطح و جدار مجاری می چسبند را دارد باعث انسداد مجاری می شوند.
۳- تقویت کبد
درد کبد اگر با سرخی رنگ و امتلا بدن همراه شود علاج آن زدن رگ باسلیق، دادن شیره کاسنی با سکنجبین، مالیدن صندل سفید با گلاب و کافور به کبد بوده و نوشاندن جو آب و سنکنجبین و خوردن نان با آبغوره است.
۴- تقویت معده
کسانی که طبع معده‌شان سرد است و با مصرف کوچکترین ماده غذایی طبع سرد دچار مشکل می شوند سکنجین معمولا از ترکیب سرکه و عسل یا شکر تهیه می‌شود و نوع ساده آن مزاج گرم و خشک دارد. در طب سنتی، شربت سکنجبین را بر اساس یک جزء پایه شیرین یا حلو و یک جزء پایه ترش یا حامض که بر اساس نوع بیماری انتخاب می‌شود، تهیه می‌کنند. بنابراین برای معده بسیار مقوی است. ولی افرادی که دچار نفخ می شوند باید آن را با عسل اضافی مصرف کنند.
۵- رفع سردرد
شربت سکنجبیل سر درد را رفع کرده و مصرف منظم آن باعث تقویت معده و کبد می گردد.
۶- رفع صفرا
شربت تهیه شده از سکنجبین تاثیر زیادی در پاکسازی کبد و دستگاه گوارش داشته و این شربت باز کننده عروق بوده و برای افراد صفراوی بسیار موثر می باشد.
۷- جلوگیری از سکته مغزی
شربت تهیه شده از سکنجبین بدن را ضدعفونی کرده باعث از بین رفتن باکتری ها و قارچ ها می شود. شربت سکنجبین از فشار خون کاسته و از بروز سکته های مغزی جلوگیری می کند. نوشیدن شربت سکنجبین سلامتی بدن را حفظ می کند.
۸- خنک کننده
مصرف نوشیدنی های خنک در فصل گرما رواج بسیاری دارد و برای رفع عطش و خنک شدن بدن انواع شربت ها مورد استفاده قرار می گیرد. شربت سکنجبین دارای طبیعت سرد و خنک بوده و تمام منافع سرکه را داشته و مصرف آن التهاب ناشی از گرما را کاهش می دهد.
موارد منع مصرف شربت سکنجبین:
کسانی که دارای معده های سرد و ضعیف هستند، مبتلایان به ضعف اعصاب، مشکلات و دردهای رحمی، مبتلایان به زخم های گوارشی، مبتلایان به تکرر ادرار و مشکلات مثانه از خوردن سکنجبین پرهیز کنند.