این گیاه که از خانواده بابونه است با نام علمی Tanacetum parthenium شناخته می شود؛ هم به صورت اهلی کشت می شود و هم در کوه می روید ولی گیاهی که در کوه می روید دارای خواص بیشتری است. برگ و میوه این گیاه مورد توجه می باشد که منبع ویتامین های ث، ب، آ است. مخلصه یک گیاه دارویی است که به طور سنتی برای درمان تب، سردرد میگرنی، آرتریت روماتوئید، درد معده، دندان درد، نیش حشرات، ناباروری و مشکلات قاعدگی و زایمان استفاده می شود. همچنین سابقه طولانی در استفاده در طب سنتی به ویژه در میان گیاهپزشکان یونانی و اروپایی دارد.
خواص و فواید گیاه مخلصه:
1. درمان میگرن
یکی از مهمترین خواص گیاه مخلصه کمک به بهبود و درمان خانگی میگرن است. این گیاه خاصیت ضد اسپاسم و ضد التهاب دارد که با تاثیر روی رگ های مغز در پیشگیری از این بیماری موثر خواهد بود.
2. تقویت سیستم ایمنی بدن
تحقیقات جدید روی این گیاه نشان داده است، مخلصه با افزایش گلبول های سفید بدن باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بیماری ها می شود. همچنین این گیاه حاوی مقادیر زیادی ویتامین ث است که خود در افزایش قدرت ایمنی بدن نقش ویژه دارد.
3. تقویت اعصاب
متخصصان طب سنتی از عرق مخلصه و دیگر فراورده های این گیاه برای تقویت اعصاب، درمان صرع، بیماری غش و هیستری استفاده می کنند. همچنین مصرف شربت مخلصه نشاط آور است و موجب آرامش قلب و اعصاب می شود. دانشمندان دریافته اند که استفاده از عصاره گل های مخلصه می تواند به کاهش درد مربوط به عصب بعد از شیمی درمانی کمک کند.
4. تقویت دستگاه گوارش
مخلصه خاصیت ملین و مسهل دارد و برای درمان یبوست مفید است. مصرف این گیاه باعث تقویت معده، دستگاه گوارش و به طورکلی تقویت کلیه ها و کبد می شود.
5. کاهش تب
یکی دیگر از خواص درمانی مخلصه رفع تب است. بسکمک معتقدند نام این گیاه به انگلیسی (Feverfew) ریشه در این خاصیتش یعنی کاهش تب (Fever) دارد.
6. پادزهر قوی و ضد عفونی کننده
در کتب طب سنتی یکی از مهمترین خواص مخلصه را خاصیت پادزهری و ضد عفونی کنندگی آن معرفی می کنند و از این جهت به آن مخلصه گفته می شود که معتقدند با خوردن آن از شر سم افعی و مار خلاص و امان می یابند.
7. درمان کم خونی
استفاده از عرق مخلصه به پیشگیری و درمان خانگی کم خونی کمک می کند و مصرف آن به دلیل خونساز بودن به خانم ها و دختران جوان توصیه می شود.
8. تسکین درد قاعدگی
استفاده از این گیاه به دلیل خاصیت ضد اسپاسمی که دارد، در تسکین درد های قاعدگی و کاهش گرفتگی های این دوران موثر است. در گذشته از این گیاه هنگام وضع حمل، برای کمک به دفع جفت از طریق افزایش انقباضات رحم استفاده می شده است.
9. درمان اگزما
استفاده از مخلصه به صورت ضماد برای بهبود اگزما مفید است و در کاهش آسیب سلول های صدمه دیده و التهاب نقش دارد. همچنین برای درمان زخم ها، درمان بواسیر و از بین بردن تحریکات موضعی پوست مفید است.
10. دفع سموم بدن
مخلصه خاصیت تعریق آور دارد و با تولید عرق مفید به دفع سموم بدن کمک می کند.
مقدار و طریقه مصرف مخلصه:
سرشاخه ها، گل، برگ و میوه گیاه مخلصه در طب سنتی برای درمان بیماری ها استفاده می شود. این گیاه به صورت دم کرده، جوشانده و عرق کاربرد دارد و مقدار مصرف آن به صورت عرق مخلصه، یک فنجان همراه با مقداری آب و عسل، بعد از هر وعده غذایی است.