بادمجان یکی از صیفی جاتی است که در تمام فصول سال وجود دارد و بر خلاف تصوراتی که آن را بی خاصیت می داند سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی است. بادمجان خواص دارویی فراوانی دارد. بادمجان عضوی از خانواده تیره مشابه سیب زمینی، گوجه فرنگی و فلفل شیرین است. بادمجان منبع غنی فسفر، ناسونین، فولات، ویتامین های B، کلسیم، پتاسیم، ویتامین A و بتا، کربوهیدرات، آهن، فیبر و ویتامین C است.
بادمجان که بعربی بادنجان نامیده می شود گیاهی است یکساله و دارای ساقه نسبتا ضخیم و پوشیده از کرک . برگهای آن بیضی شکل با نوک باریک و گلهای آن بنفش رنگ است میوه این گیاه دراز و باریک و یا گرد ، برنگهای بنفش ، سیاه ، زرد و سفید دیده می شود .بادمجان از تیرهٔ سیب زمینیان است ، بادمجان بومی هندوستان بوده است و این گیاه در تمام مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می کند.ارتفاع آن به 40 تا 150 سانتی متر نیز می رسد.
شرایط اقلیمی کاشت بادمجان
بادمجان (بادنجان) بومی نواحی گرم بوده و در مقابل سرما حساس است (دمای کمتر از 16 درجه سانتی گراد خسارت ببار می آورد) .بادمجان در زمینهای مرطوب و سردنیز محصول خوبی نمی دهد احتیاجات بادمجان به گرما و آفتاب زیاد است. بادمجان را جزو گیاهان خنثی طبقه بندی می کنند ولی برای رشد و نمو بهتر، نیاز به گرما و نور کافی دارد نور ضعیف در ایام زمستان در گلخانه ها باعث بد شکل شدن میوه و افتادن گلها و غنچه ها می شود به همین دلیل نشاها در شکلهای زودتر از موعد گلخانه ها با منابع نور مصنوعی تغذیه می شوند. در عین حال میزان گرمای داخل گلخانه نباید پائین تر از 20 درجه سانتی گراد باشد کاهش گرمای هوا و بویژه گرمای خاک (کمتر از 18 درجه سانتی گراد) نیز اغلب اختلالاتی مثل افتادن گل و غنچه را بدنبال دارد.
جوانه زدن بادمجان
بعد از کاشت بذر بادمجان، در صورت رعایت کردن شرایط کشت، ظرف 20 الی 25روز جوانه ها ظاهر خواهند شد.
زمان کاشت بادمجان
بادمجان به دو طریق کشت مستقیم و تهیه خزانه ازدیاد می شود. در کشت مستقیم باید تا بر طرف شدن سرما در بهار کشت به تاخیر افتد ولی می توان در گلخانه اقدام به تهیه خزانه و کشت کنیم و به محض مساعد شدن هوا و بر طرف شدن سرما نشاها به محل اصلی منتقل می شود.
بذر بادمجان بر خلاف گوجه فرنگی برای جوانه زدن احتیاج به یک دوره استراحت طولانی داردو در بعضی مواقع حتی با سپری شدن دوره استراحت و کاشت بذر در شرایط مناسب باز هم درصد کمی از بذر جوانه زده و رشد نشاهای جوان نیز بسیار کند است به طوری که بسته به شرایط آب و هوایی و زمان لازم از بذر کاری تا انتقال نشاء به زمین اصلی از 6 تا 12 هفته متغیر است. بذر این گیاه کوچک و به رنگهای زرد یا سفید دیده می شود که قوه نامیه را 6 تا 7 سال حفظ می کند بذرهای دو ساله دارای حداکثر قوه نامیه هستند.
بذر پاشی و داشت بادمجان
پس از آن که بوته های آن چهاربرگه شدند آنها را از خزانه خارج ساخته و در زمینی که قبلا آماده ساخته اند به فاصله ۷۵ سانتیمتر از یکدیگر روی ردیف ها نشاء می کنند .فاصله بین ردیف ها بایستی یک متر منظور گردد . در طول تابستان هر چهار روز یک مرتبه آبیاری ضرورت دارد .
در هفته اول بعد از انتقال گیاه به گلدان برای تشویق به رشد بیشتر و توسعه ریشه دما در طول روز و شب باید 24 درجه سانتی گراد باشد. زمانی که میوه ها شروع به رشد می کنند درجه حرارت را در طول روز 22 درجه سانتی گراد و در طول شب 19 درجه سانتی گراد تنظیم کنید. زمانی که میوه کامل شد درجه حرارت در طول روز 20 تا 22 درجه سانتی گراد و در طول شب 17 تا 19 درجه سانتی گراد باید باشد.
نیاز خاکی بادمجان
زمین بادمجان باید دائم نم دار و مرطوب باشد. بهترین خاک برای بادمجان خاکهای شنی لومی (sandy Loam) است. همچنین خاک آن باید عمیق ، حاصلخیز و زهکشی خوبی داشته باشد. بادمجان از جمله سبزیهایی است که مواد غذایی زیادی از زمین جذب می کند، به همین دلیل استفاده از کودهای دامی به میزان 30 تا 40 تن در هکتار توصیه می شود چنانچه زمین شنی و یا ضعیف باشد باید به میزان 40 تا 50 تن و حتی 70 تن در هکتار کود دامی به زمین داد چنانچه کود دامی در دسترس نباشد می توان برای تقویت خاک به کاشت گیاهان خانواده بقولات به عنوان کود سبز در سال قبل از کاشت اقدام نمود استفاده از کودهای کامل ازت فسفر و پتاسیم باید در برنامه کودی و آماده کردن زمین قرار گیرد. pH مناسب خاک بین 5/5 تا6/8 می باشد.
نحوه و زمان برداشت گیاه بادمجان
میوه بادمجان از زمانیکه حدود یک سوم آن تشکیل شده و اندازه نهائی خود را پیدا کرده باشد تا رسیدن کامل آن قابل برداشت است.میوه کاملاً رسیده پر رنگ شده به مدت زیادی می تواند روی بوته مادری باقی بماند. بدون آن که زیاد ماندن روی بوته تغییری در کیفیت آن ایجاد کند زیاد ماندن میوه روی بوته فقط روی کمیت آن اثر می گذارد و کمتر می شود. میوه با کاسبرگهای بزرگ همراه است که با قسمتی از ساقه که بسیار سخت و چوبی می باشد توام است.بادمجان ها را بعد از برداشت در گلخانه رها نکنید زیرا باعث گرم شدن و کاهش کیفیت آن ها می شود. بادمجان را باید با رطوبت نسبی 80 درصد و دمای 12 تا 15 درجه سانتی گراد ذخیره کرد. بادمجان ها را با محصولاتی که اتیلن تولید می کنند(مثل گوجه فرنگی) ذخیره نکنید. بدن بادمجان به کم آبی حساس است بنابراین اگر می خواهید آن را به مدت طولانی ذخیره کنید برای جلوگیری از خشکی باید آن ها را بپیچانید.
