شب بوی گیاهی دو ساله یا چند ساله است. این گیاه زینتی محبوب که با نام شب بوی زرد در بسیاری کشور ها شناخته می شود. گل های معطر این گیاه، زرد یا نارنجی هستند. گاهی سایه هایی از قرمز، صورتی و سفید هم در آنها دیده می شود. این گل ها برای گل آرایی بهاره عالی هستند. این گیاه به گل شب بو خیری و نیز مروارید شیرازی معروف است و ویژگی آن این است که گل ها در شب باز و در روز بسته می شوند.
ساقه این گیاه میتواند به ارتفاع ۱۵ تا ۸۰ سانتی متر برسد.
برخی از گونه های این گیاه گلهایی رنگارنگ دارند و به همین دلیل به عنوان گیاهانی زینتی بسیار مورد استفاده برای کاشت در باغچه و یا گلدان قرار می گیرند بخصوص اینکه بسیاری از آنان عطر دل انگیزی را بخصوص بعد از غروب آفتاب و با کاهش دمای هوا از خود منتشر میکنند.
برگ ها به طور کلی باریک هستند و ممکن است تا ۲۰ سانتی متر طول داشته باشند. در بالای هر ساقه گل آذین این گیاه شکل میگیرد. هر گل دارای کاسبرگ سبز متمایل به رنگ ارغوانی و گلبرگ های گرد که دو تا سه سانتی متر طول و در فام های زرد روشن تا قرمز می باشند.
شرایط محیطی کاشت بذر گل شب بو خیری:
مهمترین روش تکثیر گل شب بو کاشت بذر است که در دو زمان از سال انجام می گیرد.
در مورد شب بو های یکساله و همچنین چند ساله معمولا بذر گیاه در اوایل بهار (بعد از رفع یخبندان بهاره) و یا در صورت داشتن امکانات ۸-۶ هفته قبل از رفع یخبندان در محیطی محافظت شده همانند داخل منزل و یا گلخانه کاشته می شوند.
سپس در اوایل بهار به زمین اصلی منتقل می شوند. شب بوهای دو ساله معمولا در تابستان کاشته می شوند و سپس در پاییز به مکان اصلی منتقل می شوند و بعد از سپری کردن زمستان و با فرارسیدن فصل بهار گلهای بسیار زیبایی تولید می کنند.
برای بستر کاشت بذرها می توان از خاکی سبک همانند مخلوط خاک برگ+ کود پوسیده دامی+ خاک معمولی و یا هر ترکیب دیگری که بافت سبکی دارد استفاده کرد.
قبل از مصرف مخلوط خاکی را الک کنید تا بافتی یکنواخت بدست آید. به منظور استفاده از گل شب بو در اوایل فروردین ماه بذر را در اواخر تابستان و یا اواخر پائیز می کارند.
در مناطقی که دارای تابستان خنک هستند میتوان بذر شب بو را در اوایل بهار در خزانه کاشت در این حالت گلها اوایل تابستان تا اوایل پائیز ظاهر میشوند.
کاشت بذر گل شب بو خیری:
برای کاشت مستقیم در زمین اصلی دمای مناسب بین ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد است. برای کاشت در محیط داخلی منزل یا گلخانه دمای مناسب ۱۶ تا ۲۰ درجه سانتیگراد است.
در طی جوانه زنی اگر دما به بیش از ۲۴ درجه برسد جوانه زنی بذرها روی نخواهد داد و یا گیاهانی بسیار ضعیف که به بیماری های قارچی حساس هستند تولید میشود.
عمق کاشت بذرها نباید بیشتر از ۱٫۵ سانتیمتر باشد در غیر این صورت بذرها به خوبی جوانه نخواهند زد, زیرا بذر شب بو برای جوانه زنی به ۸ تا ۱۰ ساعت نور غیر مستقیم در طی روز نیاز دارد.
فاصله مناسب بذرها در خزانه کاشت نیز حدود ۳-۲ سانتیمتر است. وجود لایه روی بذرها ;آنان را از خشک شدن تا حدودی محافظت می کند.
در برخی از گلخانه های تجاری این لایه را از ورمی کولایت انتخاب می کنند که ماده ای با قابلیت جذب و نگهداری بسیار خوب رطوبت است.
بعد از سبز کردن بذرها می توان دما را کاهش داد و تا ۱۵ درجه سانتیگراد رساند. گیاهچه هایی که برگهای تیره تر از سایرین دارند را حذف کنید زیرا این گیاهان گلهایی کوچک و ساده تولید می کنند.
گرما و نور شدید آفتاب می تواند مانع از جوانه زنی مناسب بذرها شود. البته فراموش نکنید که وجود نور برای جوانه زنی بذرها و رشد گیاهان جوان بسیار لازم و ضروری است.
جوانه زنی بذر های شب بو معمولا حدود ۱۰ روز طول می کشد در طی این مدت هر مقدار که رطوبت، نور و دمای مورد نیاز بذرها فراهم شود علاوه بر سرعت یافتن جوانه زنی بذرها ، تعداد بیشتری از آنان جوانه خواهند زد. (البته هنگامی که بذرها به شکل مستقیم در محیط بیرون کاشته می شوند جوانه زنی بذرها حتی می تواند تا ۲۰ روز نیز طول بکشد)
برای نگهداری رطوبت در اطراف بذرها می توان پلاستیک شفافی را بر روی بستر کاشت آنان کشید. با مشاهده جوانه ها در سطح خاک می توانید پلاستیک را به تدر یج بردارید.
گیاهان جوان را زمانی که دمای هوا حدود ۱۲-۱۰ درجه باشد می توان به فضای باز منتقل کرد و در خاک محیط اصلی کاشت کرد.
فاصله مناسب بذرهایی که به شکل مستقیم در خاک باغچه کاشته می شوند و یا گیاهچه هایی که به باغچه منتقل می شوند در حدود ۴۰-۳۰ سانتیمتر است .
توجه: برای افزایش مدت زمان گلدهی گیاهان شب بو، می توانید در زمان کاشت بذر و با فاصله هر دو هفته یکبار نسبت به کاشت بذرها اقدام کنید.
در این صورت گیاهانی خواهید داشت که در مراحل مختلف رشد خواهند بود و در آینده با فواصل زمانی از یکدیگر گل خواهند داد و در نتیجه برای مدت زمانی طولانی تر از گلهای این گیاه لذت خواهید برد.