گل میخک که به گلهای آن قرنفل نیز گفته میشود، از خانواده میخکیان است. گل میخک در ادبیات ایران نشانه ای از عشق، افتخار، برتری و جذابیت است. گل میخک دارای انواع رنگ های قرمز، صورتی، بنفش، سفید و زرد است و گزینه ی مناسبی جهت فضاسازی و زیباسازی شما عزیزان به شمار می رود.
میخک یعنی خشک شده غنچه درخت میخک از دو هزار سال پیش بعوان ادویه بکار میرفته است.
میخک از نظر طب قدیم ایران خیلی گرم و خشک است و دارای خواص بسیاری است.
۱) برای رفع دندان درد و گوش درد یک قطره از اسانس میخک و یا روغن آنرا روی دندان بمالید و یا در گوش بچکانید.
۲) میخک تقویت کننده مغز میباشد و کسانیکه حافظه ضعیف دارند باید از دم کرده میخک استفاده کنند.
۳) میخک از سرطان جلوگیری کرده و حتی درمان کننده سرطان میباشد.
شرایط محیطی کاشت بذر گل میخک
نور و دما:به طور کلی، میخک به هوای خنک و نور زیاد احتیاج دارد اما چندان به سرما مقاوم نیست. در واقع در درجه اول نور و پس از آن دما از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر سرعت رشد و گلدهی میخک می باشند. دما، سرعت گل انگیزی و نیز نمو گل را تحت اثر قرار می دهد. دمای بهینه برای تولید گل، °C10 در شب و 13 تا °C16 در روز است. دماهای بالا باعث کاهش قطر گل می شود.
شدت نور، تعیین کننده سرعت گل انگیزی است. وقتی میزان نور کم است گل انگیزی کند بوده و برگ بیشتری تولید می شود. در نور زیاد،گل انگیزی سریع بوده و ساقه ها در زمان برداشت برگ کمتری دارند. ولی سرعت نمو گل تحت تأثیر میزان تابش نور قرار نمی گیرد. نور کم باعث ایجاد ساقه های ضعیف و در نتیجه کاهش کیفیت گل می شود. فتوپریود اثری مستقیم روی گلدهی و وضعیت ساقه دارد. گیاهانی که در شرایط نوری زیر 8 ساعت رشد می کنند دارای ساقه های بلندتر، گل های کمی درشت تر و شاخه های جانبی بیشتر هستند. ولی آن هایی که در فتوپریود زیر 16 ساعت رشد می کنند ساقه های کوتاه تر و شاخه های جانبی کمتری دارند.
خاک:گرچه میخک در خاک های به نسبت سنگین بهتر از گل های دیگر مقاومت می کند ولی کیفیت و میزان محصول آن دراین شرایط کاهش می یابد. خاک باید دارای زه کشی خوب باشد، بنابراین خاک های شنی لومی که با مواد آلی اصلاح شده اند بسیار مناسب هستند، ترکیب خاک مناسب شامل ۱۰% رس، ۴۰% ماسه و ۵۰% پیت است. خاک های اسیدی را دوست ندارد و pHخنثی و یا 6 –7 برای آن مطلوب است.
آبیاری:خاک میخک باید همیشه مرطوب باشد. بنابراین بسته به عوامل مختلف مانند بافت خاک، طول روز، دما و رطوبت هوا، تناوب آبیاری متفاوت است. زمانی که شدت نور کم باشد، با کاهش مقدار آب در دسترس گیاه می توان از ایجاد شاخه های ضعیف جلوگیری کرد.
کوددهی:کمبود نیتروژن باعث می شود رشد میخک کم شده، برگ ها نازک و باریک شوند و انحناء طبیعی آن ها از بین برود. باید کودهای پتاسیم دار و فسفره به خاک اضافه شود که میزان نیاز این کودها به تقریب ۴ برابر کودی است که برای بستر کاشت گل های یک ساله توصیه شده است. محلول پاشی آهن نیز توصیه شده است. میخک به کمبود بُر حساس است و علائم آن شامل: ۱- گل ها و غنچه های بدشکل ۲- تولید شاخه های کوتاه ۳- انشعابات زیاد در انتهای ساقه است.
کاشت مستقیم بذر گل میخک در باغچه:
برای کاشت مستقیم بذر اولین نکته که باید به آن توجه نمود دمای محیط کاشت می باشد، برای کاشت مستقیم در گلدان و در منزل در هر فصلی میتوان اقدام نمود ولی برای کاشت مستقیم در گلدان و فضای باز یا در باغچه باید بعد از گرم شدن هوا و اتمام سرما اقدام به کاشت بذر کرد.
دمای محیط کاشت باید ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد.
ابتدا کود دامی پوسیده را بر روی بستر باغچه میریزیم و به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر زیر و رو می کنیم تا مخلوط شود سپس اقدام به آبیاری مناسب می کنیم تا خاک کاملاً خیس شود بعد از گذشت چند ساعت از آبیاری بذر ها را با فاصله ی ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر از یکدیگر در عمق ۰٫۵ تا ۱سانتی متری قرار می دهیم و بر روی آن خاک قرار می دهیم.
سپس به آرامی اقدام به آبیاری می کنیم به طوری که بذر ها جابجا نشود و منتظر سبز شدن آنها می مانیم.
تا قبل از جوانه زنی خاک هرگز خشک نشود.
نشاء کردن بذر گل میخک:
ظرف کشت خود (لیوان یکبار مصرف یا سینی نشاء) را با خاک مورد نظر پر کنید، سپس اقدام به آبیاری کنید تا آب از انتهای ظرف کشت خارج شود و خاک نشست کند.
سپس سوراخی ریز به عمق ۰٫۵ تا ۱ سانتی متر ایجاد کنید و یک یا دو عدد بذر را داخل آن قرار دهید و سپس با خاک ورمی کمپوست روی بذر ها بریزید، البته میتوانید از همان ترکیب خاک نیز بر روی بذر بریزید ولی استفاده از کمپوست باعث به وجود آمدن نشاء هایی قوی تر می شود.
دمای ایده آل برای کاشت بذر ۱۵ تا ۲۵ درجه می باشد و نیاز به محیطی خیلی گرم ندارد.
اکنون ظرف کاشت را به محیطی مناسب ببرید و با اسپری خوب آبیاری کنید تا آب به بذر ها برسد و خاک کاملاً مرطوب شود.
تا قبل از جوانه زدن بذرها نباید اجازه دهید سطح خاک خشک شود، اگر ظرف کاشت را در مقابل آفتاب مستقیم قرار داده اید مشکلی نیست ولی باید بیشتر مراقب بود تا خاک رطوبتش را از دست ندهد، چون بذر در عمق کمی کاشته شده که به سرعت ممکن است در مقابل آفتاب خشک شود و جوانه بمیرد.
بعد از اینکه نشاء چهار برگه شد و رشد کافی کرد آنها را به گلدان اصلی یا باغچه منتقل کنید.
اگر میخواهید گلدان را در منزل نگه داری کنید حتماً باید محیطی پرنور را برایش درنظر بگیرید، پشت پنجره ی جنوبی با حداقل ۸ ساعت نور در روز ایده آل می باشد، اگر این شرایط را نمیتوانید فراهم کنید باید از نورهای کمکی (فلورسنت) استفاده کنید برای این کار باید چراغ فلورسنت را در فاصله ی ۸ تا ۱۰ سانتی متری گیاه قرار دهید.