جدار نازک خارجي هسته ی جوزهندی در طب سنتی، بسباسه نامیده می شود. بسباسه با گل جوز هندی با طبع گرم و خشک تقویت کننده قوای جنسی و اسپرم ساز، مفرح، ضد درد، آرام بخش قوی، تقویت کننده دستگاه گوارشی و منبع غنی از املاح معدنی مورد نیاز بدن است.
جوز بویا یا جوز هندی یا جوز بوا با نام علمی از جنس درختان همیشه‌سبز است. جوز بویا بومی جزیره‌های ملوک (جزایر ادویه) در اندونزی است؛ ولی در مناطق گرم و مرطوب مانند هندوستان، برزیل، سِریلانکا و جزایر آنتیل کاشته می گردد. از دانه‌ء درون میوهٔ آن برای ادویه و طعم‌دهندهٔ غذا استفاده می گردد. به دانه آن، جوز هندی یا جوز بویا گفته میشود.
ارتفاع جوز هندی بین ۵ تا ۱۵ متر و گاهی به بیست متر می‌رسد.
برگ براق،مانند بیضی و نوک تیز بدون گوشوارک دارد. طول برگ حدود ۱۰ سانتی‌متر به رنگ روی آن سبز تیره و پشتش سبز کم‌رنگ می باشد.
جوز هندی درختی دو پایه است. گلهای نر و ماده روی یک پایه درخت می‌رویند. گل نر زرد و در گروههای دو تا 3 تایی به شکل خوشه‌ای می باشد. گل ماده نیز مجتمع و زردرنگ با یک مادگی یک بَرچه‌ای است. برچه قسمتی از مادگی است که تخمک داخل آن قرار دارد.
میوه‌ی بسباسه شبیه زردآلو به رنگ زرد لیمویى تا قهوه‌ای روشن و هنگامى که کاملا رسید معمولا از وسط ترک مى‌خورد و از شکاف ترک آن جدار خشبى شفاف و درخشان و مخملى تورى شکل ناصاف هسته که بسباسه نامیده شده است دیده مى‌شود، این جدار یک عدد هسته‌ی قهوه‌ای رنگ روغنى به نام جوزبویا در بر دارد.
خواص دارویی بسباسه
گیاه بسباسه جزء گیاهانی است که برای درمان انواع بیماری های دستگاه گوارش مناسب است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند. این گیاه ضد نفخ است و گاز های معده و روده را تحلیل می کند و اسهال های کهنه را درمان می کند.
بسباسه همچنین برای مردان بسیار مناسب است؛ چرا که به درمان ناباروری کمک می کند و اسپرم را افزایش می دهد.
مصرف بسبابه به بهبود عملکرد و تقویت قلب، معده، کبد و رحم کمک می کند.
علاوه بر این ها ترکیب پودر بسباسه و عسل اگر در حمام به پشت خانم های باردار که زمان زایمان آن ها نزدیک است و یا بانوانی که زایمان کرده اند، مالیده شود، مسکن درد های موضعی برای آن ها می باشد.
از دیگر خواص بسباسه می توان به درمان تکرر ادرار، بهبود هضم غذا، درمان درد معده، خونریزی سینه و زخم روده اشاره کرد.
۱- سلامت دستگاه گوارش
همواره از گیاه دارویی بسباسه (گل جوز ) برای مقابله با مشکلات گوارشی مانند تهوع، اسهال ، اسپاسم معده و گاز روده استفاده شده است. دارویی معمولی که برای تسکین سوء هاضمه ، گاز گوارشی و همچنین حالت تهوع شناخته شده است.
۲- اشتها را تقویت می کند
اگر فکر می کنید در طول روز به اندازه کافی غذا نمی خورید یا حتی بسیار لاغر هستید، باید مقداری ادویه بسباسه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. ادویه بسباسه می تواند به شما در خوردن غذا کمک کند، بنابراین شما را سالم و قدرتمند نگه می دارد.
۳- درمان و پیشگیری از سرطان
نظرسنجی منتشر شده در شماره آوریل ۲۰۱۲ در مجله “طب گرمسیری آسیا اقیانوس آرام” نشان داد که بسباسه ممکن است به سرکوب رشد رگهای خونی که تومورهای سرطانی را تغذیه می کنند را کم کرده و به درمان و شاید جلوگیری از سرطان کمک کند. نظرسنجی منتشر شده در مجله “ژورنال علوم غذایی” در آوریل ۲۰۱۲، نشان داد که بسباسه به عنوان درمانی برای جلوگیری از پیشرفت سلولهای سرطانی روده بزرگ است
۴- اضطراب و افسردگی را کاهش می دهد
گیاه دارویی بسباسه همچنین ضد اضطراب متوسط بوده و همچنین دارای ویژگیهای آرام بخش است. در گزارشی که در شماره ژورنال مواد غذایی دارویی در بهار ۲۰۰۶ منتشر شد، اثرات ضد افسردگی قابل توجهی را نشان داد. محققان نتیجه نهایی را دادند که این تأثیرات از طریق فعال شدن انتقال دهنده های عصبی دوپامین و همچنین سروتونین بوجود می آید.
۵- گردش خون را تقویت می کند
یکی دیگر از مزایای سلامتی بسباسه، توانایی آن در تقویت گردش خون است. این ماده گیاهی می تواند پوست و مو را سالم نگه داشته و علاوه بر این شما را از بیماری ها و عفونت های خطرناک محافظت کند. با افزایش جریان خون همچنین به جلوگیری از دیابت کمک می کند.
۶- تسکین درد
بسباسه (گل جوز) صدها سال است که در طب چینی مانند یکبه عنوان یک ماده ضد درد موضعی در روغنهای ماساژ استفاده شده است. چند قطره از روغن بسباسه در ترکیب با روغن حامل ، مانند زیتون یا انگور ، بر روی ناحیه آسیب دیده ماساژ داده می شود ، این عمل می تواند بسیاری از دردهای عضلانی، آرتروز، درد مفاصل ، کبودی و زخم را بهبود دهد.
۷- کاهش استرس
این خاصیت بسباسه (گل جوز ) ممکن است برای بسیاری از شما تکان دهنده باشد ، بسباسه علاوه بر کاهش فشار روانی، تنش و اضطراب را از بین می برد و کمک می کند احساس آسایش و همچنین آرامش بیشتری کنید این ماده گیاهی باعث کاهش خستگی ذهنی می شود. این ادویه خاص ممکن است به شما کمک کند هوشیارتر باشید و حافظه را نیز قويا تقویت می کند.
۸- تقویت سیستم عصبی
در برخی از داروهای سنتی (چینی و هندی)، برای مقابله با بیماری های سیستم عصبی از این گیاه به وفور استفاده میشود. گفته می شود که تأثیر آرام بخش آن روی مغز نوعی تحریک آرامبخشی بسیار قوی بر بدن وارد می کند. این کار را از آنجا که شامل myristicin و همچنین elemicin است، انجام می دهد.
نحوه استفاده از بسباسه:
در طب سنتی از این گیاه برای درمان انواع بیماری ها استفاده می شود و مقدار و نحوه استفاده را پزشک متخصص تشخیص و تجویز می کند. گیاه بسباسه در حالت عادی به صورت پودر شده و دم کرده استفاده می شود.
مصرف بیش از حد بسباسه برای کبد مضر است. همچنین زیاده روی در استفاده از این گیاه باعث ایجاد سر درد های شدید می شود.