گیاه بیدمشک دارای نام های بیدمشک و گل بیدک است در مناطق مختلف ایران دارای نام های مختلفی همچون مشک فیک در کتول و مشبد در گرگان و سوگوت در مینو دشت و پیشی پیشی در ارسباران و دار الفشفشه در سردشت گویند.
همچینین در کتب قدیمی طب به نام های گربه بید و بهر امج و شاه بید و بید طبری و خلاف بان و وشع و خلاف بلخی شناخته می شده است.
طبیعت آن سرد و تر(در بعضی منابع معتدل ) است. مقوی قوای دماغی و قلب، مفرح روح، ملین مزاج، سردردهای گرم مزاج را نیز تسکین می‌دهد.
خواص درمانی بیدمشک
طبیعت گیاه بیدمشک سرد و تر است. برخی خواص دارویی این گیاه عبارتند از:
- یکی از خواص بیدمشک و عرق آن تقویت قلب است. به این منظور، نصف استکان عرق بیدمشک را با یک لیوان آب سرد مخلوط کنید و با کمی شکر یا عسل شیرین کرده و میل کنید.
- عرق بیدمشک در رفع سردرد و سرگیجه ناشی از سودا موثر است.
- دم‌کرده گل بیدمشک و برگ آن خاصیت آرام‌بخش داشته در رفع بی‌خوابی موثر است.
- از دیگر خواص بیدمشک برطرف نمودن تب است به این منظور 20 گرم پوست و سر شاخه بیدمشک را با یک لیوان آب سرد به مدت یک ساعت خیس کرده، سپس بر روی شعله کم قرار دهید و به مدت دو دقیقه آن را جوشانده و به مدت 20 دقیقه اجازه دهید دم کند. بعد از سرد شدن و صاف کردن، کمی آن را شیرین کرده و نیم ساعت قبل از غذا روزی سه مرتبه تا برطرف شدن تب میل کنید.
- سوزانده پوست درخت بیدمشک به همراه سرکه برای از بین بردن زگیل موثر است.
- خاکستر بیدمشک را با کمی سرکه و عرق آویشن مخلوط کنید و روی جوش بگذارید، برای برطرف نمودن جوش مفید است.
- از جمله خواص عرق بیدمشک و خود گیاه می‌توان به درمان یرقان اشاره کرد. به این منظور عرق بیدمشک، عرق بید، عرق کاسنی و عرق شاه تره را روزی سه مرتبه، هر بار یک استکان به همراه دو گرم تخم خرفه مخلوط و میل کنید.
- بیدمشک در برطرف نمودن اختلالات قاعدگی موثر است.
- بیدمشک در کاهش عرق ناشی از ضعف مفید می‌باشد.
- برای بند آمدن خونریزی بینی، خاکستر چوب درخت بیدمشک را در بینی بریزید و سر را بالا نگه دارید.
- برگ و پست شاخه خای درخت بیدمشک برای امراض پوستی مانند جرب یا گال مفید است.
- در طب سنتی، بیدمشک در درمان بیماری‌هایی مانند روماتیسم، نقرس، اسکاریس و تورم طحال موثر است.
- از خواص بیدمشک برطرف نمودم ورم طحال است، به این منظور، 30 گرم برگ درخت بیدمشک را در یک لیتر آب بجوشانید و پس از صاف کردن، یک فنجان صبح و یک فنجان عصر میل کنید.
- بیدمشک گیاهی ملین و تقویت‌کننده قلب، اعصاب و محرک قوای جنسی است. این گیاه دارویی دستگاه گوارش را تقویت کرده و از دیگر خواص بیدمشک افزایش اشتها است.
- جوشانده برگ یا پوست درخت بیدمشک سبب دفع انگل‌ها و کرم‌های معده و روده می‌شود.
- چنانچه زالو در حلق کسی رفته و در حلق یا اطراف آن چسپیده باشد، با غرغره عصاره برگ درخت بیدمشک زالو از عضو جدا و از حلق خارج می‌شود.
- نشستن در دم کرده برگ و شاخه آن برای رفع عفونت های اعضای تحتانی بدن نافع است.
مضرات بیدمشک:
عرق بید مشک، قند خون را پایین می‌آورد و نوشیدن آن بدون مواد شیرین کننده به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش می‌دهد. مصرف بیدمشک در کودکان زیر دو سال، زنان باردار و مادران شیرده بایستی با احتیاط صورت گیرد. همچنین افراد با سن کمتر از ۱۶ سال که مبتلا به سرماخوردگی، آنفونزالا یا آبله مرغان هستند و اشخاصی که مبتلا به زخم‌های دستگاه گوارشی، گاستریت و نفخ هستند، بایستی از مصرف بید مشک و عرق آن خودداری کنند.