خربق گیاهی است از تیره آلاله ها، دارای برگ های دراز و ساقه کوتاه، با گل های پنج برگ و سرخ کم رنگ و ریشه های دراز و باریک، طعم آن تلخ است و انواع بسیار دارد که مهمترین آن ها دو نوع سیاه و سفید است. معادل یونانی واژه خربق، از دو واژه (ضرر رساندن، خطرناک بودن) و (غذا) تشکیل شده است.
برای گیاه خربق، نام های گوناگونی آمده است. دیوسکوریدس اسامی اِلابورُس، اقطومن، بولوریزن و مالنبودیون را برای خربق سیاه و الابورص لوقوص را برای خربق سفید ذکر کرده است. در کلیه فعل و انفعالاتی که خربق سفید فعالیت دارد سیاه آن سریع الاثرتر است. طبیعت هر دو خربق گرم و خشک است.
فواید خربق سیاه:
۱- برای از بین بردن لکه های سفید آن را با سرکه مخلوط نموده و بصورت موضعی مصرف می کنند.
۲- جهت درمان وزوز گوش، خربق سیاه را در سرکه پخته و چند قطره در گوش می چکانند.
۳- برای تسکین درد دندان مفید می باشد.
۴- برای درمان کم شنوایی ریشه خربق سیاه را آب پز کرده و چند قطره از آب آن را در گوش می چکانند. (تحت نظر پزشک انجام شود)
۵- دمکرده این گیاه برای درمان بیماری وسواس و مالیخولیا مفید است.
۶- دمکرده این گیاه برای درمان صرع و سردرد مفید می باشد.
۷- اگر آن را بر چشم کشند باعث تقویت بینایی می شود.
۸- صفرا، بلغم و سودا را از بدن بیرون می کند.
۹- خلط های بد را از بدن دفع میکند.
۱۰- مسهل قوی می باشد.
۱۱- برای ورم روده و مثانه مفید می باشد.
۱۲- تکرر ادرار را درمان می کند.
۱۳- قلب را تقویت می کند.
۱۴- مفید برای بیماران فلج ناگهانی، ناشی از خونریزی مغزی.
۱۵- دمکرده آن را اطراف منزل می پاشند تا حشرات را فراری دهند.
عوارض خربق سیاه:
- به علت مسمومیت حاصل از آن، امروزه مصرف آن کم شده است. سعی کنید مصرف نکنید و یا زیر نظر پزشک مصرف شود.
- این گیاه برای کلیه مضراست و به همین دلیل باید با کتیرا، مصطکی و یا پونه میل شود.