آموزش سفالگری در خانه

اولین تصویری که از سفالگری در ذهن مجسم می‌گردد، چرخ‌های بزرگ سفالگری و کوره‌های پخت سفال است؛ در آموزش رایگان سفالگری در خانه، به شما نشان می‌دهیم که می‌توان در منزل با در اختیار داشتن ابزاری ساده و مقداری گِل نیز، ظروف سفالی با طرح‌های دلخواه ساخته و از آن‌ها استفاده کرد.

سفالگری درخانه چیست؟

به‌طور کلی به شکل‌دهی و ساخت ظروف از گِل، سفالگری گفته می‌شود. گرچه امروزه شاهد ورود خلاقیت به حوزه هنر و ساخت وسایلی خلاقانه و جدید از گِل هستیم، اما عمده‌ترین سازه‌ها در حوزه‌ی سفالگری، ظروفی همچون کاسه و بشقاب هستند. 

سفالگری را می‌توان نخستین صنعت دستی بشر و ظروف سفالی را، از قدیمی‌ترین دست‌سازهای بشری به‌شمار آورد که با گذشت زمان و پیشرفت صنایع و تولید ظروف بلور و شیشه، کاربردشان رفته‌رفته کمرنگ‌تر شده‌است؛ ولی همچنان به‌عنوان هنر شناخته‌شده و در میان هنرمندان اهمیت و محبوبیت ویژه‌ای دارد. این محبوبیت در میان کودکان و نوجوانان دو چندان است.

در آموزش سفالگری در خانه، قصد داریم تا به شما آموزش دهیم که چگونه با داشتن امکاناتی حداقلی از جمله مقداری گِل، میز برای کار و یک قالب، سفالگری کرده و ظروف سفالی خود را با طرح‌های دلخواه خود بسازید.

در این دوره‌ی آموزشی، ابتدا به آموزش اولیه و مقدماتی در مورد شیوه‌ی راه‌اندازی و شروع فرایند سفالگری، معرفی انواع گِل و درک رس، سفالگری به روش فشاری و بدون چرخ و ابزارهای اولیه‌ برای شروع کار، پرداخته می‌شود. 

سپس با تدریس نحوه‌ی طرح‌دهی روی گِل و قالب‌زنی آن به مسیر آموزش ادامه داده و ساخت ظروف ساده‌ای مانند بشقاب و کاسه را فرا می‌گیرید. 

همچنین برای اطمینان یافتن از آشنایی کامل هنرجو با گِل و مکانیسم شکل‌گیری آن، نحوه‌ی اتصال دو قطعه‌ی جداگانه‌ی سفالی به‌یکدیگر را نشان داده می‌شود. 

آموزش را با ساخت ظروف ظریف‌تر که به دقت بیشتری برای ساخت نیاز دارند، مانند قاشق‌ها، ادامه داده می‌شود و در پایان، هنرجو به‌صورت مختصر با چرخ سفالگری و نحوه‌ی کارکرد آن آشنا می‌شود. 

هنرجو با گذراندن دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه، با هنر سفال و سفالگری از ابتدا و پایه آشنا می‌شود و نسبت به تمام اطلاعاتی که لازم است در شروع مسیر خود بداند مطلع می‌شود تا یک دید کلی و کاملی از سفالگری در وی ایجاد شود. 

هدف از یادگیری دوره‌ی آموزش سفالگری درخانه چیست؟

داشتن یک هنر و مهارت، برای گذراندن اوقات فراغت می‌تواند تا حجم زیادی استرس‌های روزانه را کاهش داده و به استراحت ذهنی ما کمک کند. همچنین، بسیاری از هنرها وجود دارند که ما علاقه‌ی زیادی به یادگیری آن‌ها داریم، اما کمبود وقت و یا منابع مالی، امکان حضور در کلاس‌های آموزشی را از ما می‌گیرد.

در دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه، با فراهم کردن شرایط آموزش در خانه‌ی شما، این مشکل را از هر دو جهت، حل کرده و محدودیت‌ها را برطرف ساخته‌ایم. شما می‌توانید بدون کمترین هزینه، هر موقع از روز و در هر مکان، آموزش را شروع کرده و در مسیر کسب مهارت گام بردارید. 

تماشای این دوره، میزان علاقه‌مندی شما را به سفال و سفالگری نیز، مشخص می‌سازد. اگر بعد از انتهای دوره، به سفالگری علاقه پیدا کرده و قصد ادامه‌ی آموزش به‌صورت حرفه‌ای در این مسیر را داشته‌باشید، می‌توایند با اطمینان خاطر از پیش‌زمینه‌ی خود و با دانشی کافی در حوزه‌ی سفال و سفالگری، به سراغ آن بروید. 

دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه مناسب چه کسانی است؟

دوره‌ی آموزش سفالگری در منزل، آموزش را از پایه و از سطح مقدماتی آغاز می کند. پس هر کس که علاقمند به ساخت سفال و سفالگری بوده و کار با گِل را دوست بدارد، می‌تواند بدون نیاز به هیچ‌گونه پیش‌نیازی در حوزه هنر، آموزش را آغاز کرده و در مسیر کسب مهارت گام بردارد.

کودکان و نوجوانان علاقه بسیار زیادی به کار با گل یا خمیرهای بازی دارند. ازآنجایی‌که در این سنین، درحال کشف علایق و استعدادهای خود می‌باشند، یادگیری مهارت‌های جدید می‌تواند آن‌ها را در پیدا کردن مسیر و علاقه‌ی درونی‌شان یاری کند.

دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه، فرصت خوبی خواهدبود تا آن‌ها، با مقدمات سفالگری و نحوه کار با گل و ساخت ظروف سفالی آشنا شده و میزان علاقه و استعداد خود را در این هنر کهن، ارزشیابی کنند.

بزرگسالان بسیاری نیز هستند که موفقیت و آرامش خود را در مسیر هنر و کسب مهارت‌ در این راه می‌بینند. دوره‌ی آموزش رایگان سفالگری در خانه، می‌تواند انتخابی مناسب و دلخواه برای آزمون و خطا در این افراد به حساب آید. آن‌ها با این دوره، می‌توانند سفالگری را در خانه آغاز کرده و توانایی‌ و استعدادهای خود را در آن کشف نمایند.

به‌طور کلی این دوره‌ی آموزشی، محدودیت سنی نداشته و همه با هر سن و سال و با هر میزان از توانایی می‌توانند آن را شروع کرده و از کسب مهارت لذت ببرند. 

بعد از فراگیری دوره‌ی آموزش سفالگری در منزل چه مهارت‌هایی را کسب خواهید کرد؟

گِل رس و خاک، سبب ایجاد روحیه‌ای لطیف در شما شده و برای پوست دست نیز مفید است. سفالگری، یک روش کارآمد و مناسب برای پرورش خلاقیت‌ها و استعدادهاست و علاوه بر ایجاد توانایی غلبه بر استرس‌ها و اضطراب‌های روزانه در شما، با ایجاد هماهنگی بین انگشتان و مغز، یک ورزش ذهنی مناسب نیز بحساب می‌آید. 

ایجاد آثار هنری گوناگون در زمینه سفالگری، سبب افزایش اعتماد به نفس در شما شده و حس خودباوری را نیز در شما تقویت می‌نماید.

آموزش سفالگری در خانه، شما را با انواع گِل آشنا کرده و نحوه شکل‌دهی و کار با آن را به شما آموزش می‌دهد. علاوه بر این، با آموزش روش سفالگری فشاری، مهارت سفالگری بدون چرخ را به شما می‌آموزد. 

نحوه‌ی الگوزنی و طرح‌زنی ظروف سفالین و خشک کردن آن‌ها نیز، مهارتی است که در مراحل بعد، در شما هنرجوی گرامی ایجاد می‌نماید. 

شما هنرجوی گرامی، پس از پایان آموزش این دوره، که در ده جلسه و در حدود دو ساعت در اختیارتان قرار گرفته‌است، با سفالگری آشنایی کاملی پیدا کرده و می‌توانید با توجه به سلیقه و خلاقیت‌ خود، وسایل و ظروف خلاقانه‌ای طراحی و بسازید. همچنین این دوره می‌تواند مقدمه‌ای برای شروع یادگیری سفالگری به صورت حرفه‌ای‌تر نیز باشد.

فراموش نکنید که آموزش این دوره، به‌صورت مقدماتی و بیشتر برای معرفی و آشنایی هنرجویان با سفالگری است. کسب مهارت و رشد در این هنر، تا حد زیادی به تمرین و تکرارهای خود هنرجو و خلاقیت‌های او در این مسیر، بستگی دارد. 

هدف از یادگیری دوره‌ی آموزش سفالگری درخانه چیست؟

داشتن یک هنر و مهارت، برای گذراندن اوقات فراغت می‌تواند تا حجم زیادی استرس‌های روزانه را کاهش داده و به استراحت ذهنی ما کمک کند. همچنین، بسیاری از هنرها وجود دارند که ما علاقه‌ی زیادی به یادگیری آن‌ها داریم، اما کمبود وقت و یا منابع مالی، امکان حضور در کلاس‌های آموزشی را از ما می‌گیرد.

در دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه، با فراهم کردن شرایط آموزش در خانه‌ی شما، این مشکل را از هر دو جهت، حل کرده و محدودیت‌ها را برطرف ساخته‌ایم. شما می‌توانید بدون کمترین هزینه، هر موقع از روز و در هر مکان، آموزش را شروع کرده و در مسیر کسب مهارت گام بردارید. 

تماشای این دوره، میزان علاقه‌مندی شما را به سفال و سفالگری نیز، مشخص می‌سازد. اگر بعد از انتهای دوره، به سفالگری علاقه پیدا کرده و قصد ادامه‌ی آموزش به‌صورت حرفه‌ای در این مسیر را داشته‌باشید، می‌توایند با اطمینان خاطر از پیش‌زمینه‌ی خود و با دانشی کافی در حوزه‌ی سفال و سفالگری، به سراغ آن بروید. 

دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه مناسب چه کسانی است؟

دوره‌ی آموزش سفالگری در منزل، آموزش را از پایه و از سطح مقدماتی آغاز می کند. پس هر کس که علاقمند به ساخت سفال و سفالگری بوده و کار با گِل را دوست بدارد، می‌تواند بدون نیاز به هیچ‌گونه پیش‌نیازی در حوزه هنر، آموزش را آغاز کرده و در مسیر کسب مهارت گام بردارد.

کودکان و نوجوانان علاقه بسیار زیادی به کار با گل یا خمیرهای بازی دارند. ازآنجایی‌که در این سنین، درحال کشف علایق و استعدادهای خود می‌باشند، یادگیری مهارت‌های جدید می‌تواند آن‌ها را در پیدا کردن مسیر و علاقه‌ی درونی‌شان یاری کند.

دوره‌ی آموزش سفالگری در خانه، فرصت خوبی خواهدبود تا آن‌ها، با مقدمات سفالگری و نحوه کار با گل و ساخت ظروف سفالی آشنا شده و میزان علاقه و استعداد خود را در این هنر کهن، ارزشیابی کنند.

بزرگسالان بسیاری نیز هستند که موفقیت و آرامش خود را در مسیر هنر و کسب مهارت‌ در این راه می‌بینند. دوره‌ی آموزش رایگان سفالگری در خانه، می‌تواند انتخابی مناسب و دلخواه برای آزمون و خطا در این افراد به حساب آید. آن‌ها با این دوره، می‌توانند سفالگری را در خانه آغاز کرده و توانایی‌ و استعدادهای خود را در آن کشف نمایند.

به‌طور کلی این دوره‌ی آموزشی، محدودیت سنی نداشته و همه با هر سن و سال و با هر میزان از توانایی می‌توانند آن را شروع کرده و از کسب مهارت لذت ببرند. 

بعد از فراگیری دوره‌ی آموزش سفالگری در منزل چه مهارت‌هایی را کسب خواهید کرد؟

گِل رس و خاک، سبب ایجاد روحیه‌ای لطیف در شما شده و برای پوست دست نیز مفید است. سفالگری، یک روش کارآمد و مناسب برای پرورش خلاقیت‌ها و استعدادهاست و علاوه بر ایجاد توانایی غلبه بر استرس‌ها و اضطراب‌های روزانه در شما، با ایجاد هماهنگی بین انگشتان و مغز، یک ورزش ذهنی مناسب نیز بحساب می‌آید. 

ایجاد آثار هنری گوناگون در زمینه سفالگری، سبب افزایش اعتماد به نفس در شما شده و حس خودباوری را نیز در شما تقویت می‌نماید.

آموزش سفالگری در خانه، شما را با انواع گِل آشنا کرده و نحوه شکل‌دهی و کار با آن را به شما آموزش می‌دهد. علاوه بر این، با آموزش روش سفالگری فشاری، مهارت سفالگری بدون چرخ را به شما می‌آموزد. 

نحوه‌ی الگوزنی و طرح‌زنی ظروف سفالین و خشک کردن آن‌ها نیز، مهارتی است که در مراحل بعد، در شما هنرجوی گرامی ایجاد می‌نماید. 

شما هنرجوی گرامی، پس از پایان آموزش این دوره، که در ده جلسه و در حدود دو ساعت در اختیارتان قرار گرفته‌است، با سفالگری آشنایی کاملی پیدا کرده و می‌توانید با توجه به سلیقه و خلاقیت‌ خود، وسایل و ظروف خلاقانه‌ای طراحی و بسازید. همچنین این دوره می‌تواند مقدمه‌ای برای شروع یادگیری سفالگری به صورت حرفه‌ای‌تر نیز باشد.

فراموش نکنید که آموزش این دوره، به‌صورت مقدماتی و بیشتر برای معرفی و آشنایی هنرجویان با سفالگری است. کسب مهارت و رشد در این هنر، تا حد زیادی به تمرین و تکرارهای خود هنرجو و خلاقیت‌های او در این مسیر، بستگی دارد. 

نقش سفال در زندگی روزمره

شاید جالب باشد بدانید هنر سفالگری موجب کاهش اضطراب و افسردگی می گردد. همچنین به رشد و پرورش افراد کمک می کند. برخی از روانشناسان کودک ارتباط با خاک را در رشد و خلاقیت فرزند موثر می دانند. هچنین این هنر لذت بخش از انجایی که با دست سرو کار دارد موجب تقویت مفاصل دست می گردد. و با هماهنگی ایجاد کرده بین دست و چشم باعث افزایش تمرکز ذهنی نیز می گردد.

رشته سفالگری

این رشته که مانند رشته های هنری دیگر از قبیل نقاشی، موسیقی و غیره، زیر مجموعه هنر می باشد. سفالگری را از سطح مبتدی تا سطح پیشرفته به شما می آموزد. از جمله اموزش هایی که در دانشگاه در این رشته خواهید اموخت چگونه طراحی کردن نقوش اسلیمی و نقوش مختلف دیگر بر سفال ها می باشد، اینکه چگونه خمیر کار سفالگری را به عمل بیاورید و با استفاده از چرخ سفالگری آثار هنری خود را بیافرینید. جدا از ساخت ظروف سفالی در این رشته شما ساخت ظروف سرامیکی، ساخت کاشی های سفالی و طرح زدن بر آن را آموزش ببینید.

یکی دیگر از آموزه های این رشته، آموزش درست کردن متریال از جمله آموزش لعاب و رنگ برای خلق آثار زیباتر می باشد. شما همه چیز را در مقطع کاردانی در دانشگاه آموزش خواهید دید، بنابر این دروس رشته ی سفالگری در این مقطع به شرح ذیل به شما معرفی می گردد:

دروس اصلی سفالگری در مقطع کاردانی

• طراحی یک و دو
• اصول نظری سفالگری
• ارائه آثار سفالی
• قالب گیری
• طراحی و نقوش در سفال
• پژوهش در سفالگری
• کارگاه حجم سازی
• کارگاه مجسمه سازی

دروس تخصصی سفالگری در مقطع کاردانی:

• کارگاه سفالگری با چرخ یک
• کارگاه سفالگری با چرخ دو
• کارگاه سفالگری با چرخ سه
• کارگاه سفالگری با دست یک
• کارگاه سفالگری با دست دو
• کارگاه مواد و لعاب یک
• کارگاه تزئین سفال
• کارآموزی

دروس پایه سفالگری مقطع کاردانی:

• مبانی هنرهای تجسمی یک و دو
• سیر تحول سفال و سرامیک در ایران و جهان
• شیمی و آزمایشگاه لعاب
• رنگ شناسی
• کاربرد فناوری در اطلاعات سفالگری

دروس عمومی سفالگری مقطع کاردانی

• معارف اسلامی
• ادبیات فارسی
• زبان عمومی انگلیسی
• تربیت بدنی
• اخلاق و تربیت اسلامی

شما پس از فارغ التحصیلی در این رشته تمامی مهارت ها و تکنیک های مرتبط با سفال را با استفاده از چرخ و بدون چرخ خواهید اموخت. بازار کار این رشته اکثرا مستقل است و شما می توانید کارگاهی تاسیس کنید و با خلاقیت در ساخت وسایل سفالی متنوع و فروش مستقیم آن در فروشگاه های صنایع دستی بپردازید و یا مربی آموزشی در فرهنگسراها و موسسات آموزشی مرتبط با این حرفه بپردازید. اما جدا از کسانی که این هنر را به عنوان رشته و حرفه ی اختصاصی خود انتخاب می نمایند، افرادی هستند که به این هنر علاقمند هستند و تمایل دارند سفالگری در خانه را بیاموزند و در اوقات فراغت از آن لذت ببرند. به همین دلیل در اینجا به آموزش مختصری از آموزش سفالگری در خانه می پردازیم.

خلاصه ای از آموزش سفالگری در خانه

به صورت خلاصه حتما می دانید که ترکیب خاک با آب باعث به وجود آمدن گل می گردد که پس از آن به واسطه ی چرخ سفالگری می توانید ظروف سفالی زیبایی بسازید. از انجایی که خاک هر منطقه از کشور با منطقه ی دیگر متفاوت است ممکن است متوجه رنگ های مختلف خاک باشید و بدانید فقط در دمای کوره ممکن است باهم تفاوت داشته باشند برای مثال خاک چینی یا کائولین در دمای 1200 و یا 1300 در کوره های به خصوصی به پخت می رسد اما خاک رس همدان که به گل قرمزی معروف است در دمای 750 یا 800 به مرحله ی پخت می رسد. اما همه ی آنها اکثرا شبیه بهم هستند.

ابزارآلات و مواد لازم برای ساخت یک سفال

گل همان خاک رس است برخی از گل آماه برای کارهای هنری استفاده می کنند و برخی در کارگاه و محیط کارشون این گل را به عمل می آورند، باید بدانید گل باید خالی از خلل و فرج باشد زیرا اگر گل دارای خلل و فرج باشد هوا می گیرد و امکان ترک و شکستگی دارد.

• گل

گل را باید خوب ورز دهید و آن را مرطوب نگه دارید می توانید روی آن پلاستیکی بکشید که رطوبت آن حفظ گردد. همچنین تا زمانی که از آن استفاده نکرده اید می توانید با پارچه ی کتانی و پنبه ای آن را بپوشانید.

گل از هرنوع که باشد باید به صورت خمیری باشد. خمیری بودن گل به شما این فرصت را می هد که هرچیزی دوست دارید به هرشکلی خلق نمایید.

اگر بر روی آثاری کار می کنید که چند روز زمان می برد هنگام کار کردن به صورت مقطعی یک پارچ آب کنار خود داشته باشید که اثر شما مرطوب بماند.

• سفالگری با چرخ

گل خود را بر روی چرخ سفالگری قرار می دهید و به وسیله حرکت چرخ سفالگری ترکیبی از هماهنگی در ذهن و بدن با محیط اطراف به وجود می آید که منجر به خلق اثر زیباتر و ظریف تر می گردد.

• سفالگری بدون چرخ

در روش سفالگری بدون چرخ از سه روش فیتیله ای ، فشاری و صفحه ای می توانید استفاده کنید.

• ابزار آلات

 ابزارهای مورد نیاز در مراحل سفالگری 

سوزن، چرم، چاقو، مشته، کاردک، اسفنج، قلمو، کاردک و سیم قطع کننده جهت انجام تزیینات و کنده کاری و برش استفاده می گردد.

پخت سفال

پس از آماده کردن سفال مورد نظر نوبت به پخت آن در کوره و خشک شدن می رسد. بل از گذاشتن در کوره توجه داشته باشید ظروف شما کاملا خشک شده باشد. دما و زمان قرار گیری سفال در کوره به شرایط  و ظرف ساخته شده بستگی دارد. اگر در منزل به ساخت سفال می پردازید نزدیک ترین کارگاه و یا کوره را به خانه ی خود انتخاب کنید و این کار را در آنجا انجام دهید. برای برداشتن ظرف از کوره مراقب دستانتان باشید و از دستکش و انبر استفاده نمایید.

لعاب دار کردن ظرف پخته 

پس از پخت ظرف در کوره به لعاب کاری آن می پردازیم، در واقع لعاب کاری باعث زیباتر شدن سفال می گردد. از آنجاییکه لعاب روان است قبل از آن باید پایین ظرف را به موم آغشته نمایید تا ظرف به کوره نچسبد. باید بدانید قبل از لعاب کاری از عاری بودن سطح سفال از گردو خاک اطمینان حاصل نمایید.

نقاشی کردن ظرف سفالی 

اگر تمایل به نقاشی برر سط سفال دارید می توانید قبل از لعاب کاری طرح خود را اجرا نمایید و پس از آن از لعاب روشن استفاده نمایید اگر سطسح سفال یکدست نبود از کاغذ سنباده جهت برطرف کردن پستی ها و بلندی  کار استفاده نمایید. اثر را با اسفنج مرطوب تمیز کنید و مجدد داخل کوره قرار دهید تا به صورت کامل خشک شود.

ویژ گی های سرامیک

سرامیک نام خود را یونانی باستانی keramos گرفته است که به معنای گل سفالگری و اثار ساخته شده از ان است. سرامیک از چند ماده تشکیل شده است. خاک رس یکی از مصالح سرامیکی است. خاصیت سرامیک این است که وقتی در کوره و در معرض حرارت قرار می گیرد تغییر شکل همیشگی می دهد. رس مقداری آب شیمیایی بسته شده در خود دارد اگر آن را در آب قرار دهیم از هم پاشیده می شود اما اگر آن در کوره با دمای مابین 660⁰ و ⁰F 1470(⁰C 800 و ⁰350) قرار دهیم رس به سرامیک تبدیل می شود و بعد از آن دیگر شکل خود را از دست نمی دهد.

لالجین کلپورگان کجاست؟

لالجین یا لاله جین پایتخت سفال ایران است و یکی از قطب‌های گردشگری استان همدان و به عنوان مرکز سفال و سرامیک در خاورمیانه و حتی دنیا شناخته شده‌است. هنر سفالگری با لالجین در آمیخته شده است. خاک لالجین مانند طلا می ماند و کسب و کار مردم از این طریق می گذرد. سفالگران لالجین با رنگ آمیزی و عرضه سفال های زیبا کشورهای دیگر را تحت تاثیر قرار داده ان. آنها هرچه فکرش را کنید با سفال می سازند از جمله کاسه و بشقاب، دیوار کوب های تزیینی، پارچ و لیوان و ….. و همچنین لالجین نام شهر جهانی سفالی را کسب کرده است. 100میلیون دلار سفالینه به خارج از کشور صادر می گردد که کار مشترک هنرمندان لالجین و کلپورگان است. کلپورگان یک روستا در دهستاان بخش مرکزی شهرستان شراوان در سیستان و بلوچستان است که تنها موزه ی زنده سفال در جهان را دارد. قدمت این روستا به 7هزار سال پیش باز می گردد انچه مورد شگفتی همگان است این است که در این روستا سفال ها بدون استفاده از چرخ به روش های سنتی توسط زنان و دختران بلوچ ساخته می شود.

 در مورد سفال کلپورگان خوب است بدانید فقط صادر می شود و به دلیل عدم توانایی خرید مردم پخشی در داخل کشور ندارند. آثار هنرمندان این دو شهر به کشورهای اروپایی، آمریکایی و عربی صادر می گردد.