با نگاهی به دنیای کسب‌وکار در سال‌های گذشته می‌توان شاهد پدیده‌های جالب و تأمل‌برانگیزی بود:
بزرگترین شرکت مهیاکننده سرویس تاکسی‌رانی در جهان (Uber)، بدون آنکه مالک یک دستگاه تاکسی باشد، به مسافران خدمات می‌دهد؛
بزرگترین شرکت مهیاکننده فضای اسکان مسافران (Airbnb)، بدون آنکه مالک هتل، مسافرخانه یا حتی خانه‌ای باشد، نیاز مشتریان را مرتفع می‌کند؛
مشهورترین شرکت ارائه‌دهنده محتوا (Facebook)، خودش هیچ محتوایی تولید نمی‌کند؛
شرکتی که اصلاً دوربین عکاسی نمی‌فروشد، باارزش‌ترین شرکت در حوزه عکس (Instagram) به شمار می‌آید؛
موجودی انبار بزرگترین خرده‌فروش دنیا (Alibaba)، صفر است.
و شاید از همه عجیب‌تر آنکه؛ ده سال پیش، هیچ‌یک از شرکت‌های مذکور وجود خارجی نداشته‌اند!
با نگاهی دقیق‌تر به پدیده‌های فوق می‌توان گفت همه کسب‌وکارهای مذکور، از چند منظر مشابه هم هستند:
نخست آنکه؛ این کسب‌وکارها رشد فوق‌العاده سریعی داشته‌اند؛
ضمناً؛ این کسب‌وکارها بر منابعی که بر آنها مالکیتی نداشته‌اند کنترل پیدا کرده و رشد کرده‌اند؛
و آنکه؛ در بخش‌های گوناگون صنعت، کسب‌وکارهای مشابهی با آنها قابل مثال زدن است.
با نگاهی دقیق‌تر به پدیده‌های مذکور، می‌توان گفت یک از بزرگترین تفاوت‌های این کسب‌وکارها با کسب‌وکارهای سنتی، در مدل کسب‌وکار (Business Model) آنها است. بر خلاف کسب‌وکارهای سنتی که با اتکا بر یک مدل کسب‌وکار خطی اصطلاحاً (Traditional Pipeline Business Model) بنا نهاده شده‌اند، کسب‌وکارهای مذکور از یک مدل کسب‌وکار پلتفرمی (Platform Business Model) بهره گرفته‌اند.
کسب‌وکارهای پلتفرمی به جای آنکه طی یک روند خطی مطابق ادبیات زنجیره ارزش (Value Chain) پورتر، پس از ایجاد ارزش در مراحل متوالی و خلق ارزش در هر مرحله، حاشیه سودی ایجاد کنند، بستری برای تسهیل اندرکنش‌های تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان مهیا و از این طریق خلق ارزش و متعاقباً کسب درآمد می‌کنند.
دوره درسی کسب‌وکارهای پلتفرمی، جزو نخستین تلاش‌هایی است که در حوزه آکادمیک کشور در راستای تبیین دقیق‌تر مدل کسب‌وکارهای پلتفرمی در کشور انجام شده است. کلاس‌های این دوره درسی، پاییز 95 در روزهای یکشنبه و سه‌شنبه در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف برگزار شده است. چهار جلسه از جلسات درس به دعوت از سخنرانان مهمان که مدیران ارشد کسب‌وکارهای مشهور پلتفرمی در کشور بوده‌اند، اختصاص پیدا کرده است.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.