آموزش فلسفه کیهان شناسی بنیادین حامد منوچهری کوشا

ما در چه جهانی زندگی می‌کنیم؟ آیا وسعت جهان ما بی‌نهایت است؟ آیا آغازی داشته است و یا از ازل موجود بوده است؟ سرنوشت آن چه خواهد شد؟ آیا جهان‌های دیگری نیز موجود است؟ دانستن پاسخ این سؤالات چه تأثیری بر معنا و نحوه زندگی ما دارد؟ این‌ها پرسش‌هایی بنیادین است که از قرون پیش از میلاد مسیح تا به امروز، ذهن دانشمندان، فلاسفه و عالمان دینی را به خود مشغول داشته است.

در ابتدای قرن بیستم، با معرّفی نظریه نسبیت اینشتین درک ما نسبت به فضا و زمان به طور کلّی دگرگون شد. از منظر نظریه نسبیت، فضازمان دیگر از نگاه همه ناظرها یکسان و مطلق نیست. فضازمان می‌تواند منبسط شود، خمیدگی داشته باشد، بر حرک مادّه تأثیر بگذارد و….

نظریه نسبیت، در کنار یافته‌های روزافزون ما از طریق رصد آسمان با ابزارآلات پیشرفته، منجر به تولّد کیهان‌شناسی نوین شد. نظریۀ استاندارد کیهان‌شناسی نوین، یعنی مدل مهبانگ (بیگ‌بنگ)، با تکینگی ابتدای کیهان، تورّم کیهانی، مادّۀ تاریک و انرژی تاریک شناخته می‌شود.

کیهان‌شناسی نوین، بستری جدید برای اندیشیدن به پرسش‌های فوق فراهم آورد.

در این دوره، ما پس از یک آشنایی ابتدایی با کیهان‌شناسی نوین، به برخی از پرسش‌های فلسفی و الهیاتی مرتبط با آن خواهیم پرداخت.

برخی از مباحثی که در این دوره با آن‌ها آشنا می‌شویم:
1) مدل زمین مرکزی بطلموسی

2) نظریات نسبیت خاص و عام اینشتین

3) انحنا و انبساط فضازمان

4) ماده تاریک و انرژی تاریک

5) مدل مهبانگ و مدل چرخه ای از کیهان

6) جهان‌های موازی (چندجهانی)

7) قضایای تکینگی اوّلیه

8) افق‌های معرفت‌شناختی کیهان‌شناسی

9) مسئله حدوث یا قدم عالم از منظر فلسفی

10) حرکت جوهری ملّاصدرا

11) براهین کیهان‌شناختی ویلیام کریگ و تنظیم ظریف کیهان برای اثبات وجود خدا

12) مدل‌های فیزیکی خلق از عدم (ترایون، ویلنکین و هاوکینگ)