آموزش رایگان ثبت پتانسیل میدانی از برش‌های زنده هیپوکمپ

الکتروفیزیولوژی به مطالعه خواص سلول‌ها و بافت‌های بیولوژیکی است که اندازه‌گیری تغییر جریان الکتریکی و مطالعه‌ی فرایندهای الکتریکی در اندام‌ها و بافت‌های مختلف بدن را شامل می‌شود؛ این‌گونه اندازه‌گیری‌ها به دست بخش تحقیقات علوم اعصاب سپرده می‌شود.

این شاخه از علوم پزشکی به ثبت فعالیت الکتریکی نورون‌های مغزی به شیوه‌ی داخل سلولی و خارج سلولی می‌پردازد؛ در ثبت خارج سلولی نوک الکترود در فضای خارج از نورون قرار گرفته که بسته به نوع نوک‌های الکترود، تعداد نورون‌های ثبت شده متفاوت خواهد بود که در نهایت به توصیف کلی از فعالیت الکتریکی نورون‌های CNS منجر می‌شود.

اهداف کلی از ارائه این واحد در دانشگاه‌ها، آموزش بر مبنای میدان‌ها و منابع الکترومغناطیسی، مقدمه‌ای بر منشأ پتانسیل‌های سلولی – بیوفیزیک غشائی، مقدمه‌ای بر منابع الکتریکی و توزیع پتانسیل میدانی در هادی حجمی، تحریک الکتریکی خارجی بافت‌های تحریک‌پذیر، الکترود دیاگنوزیس و تحریک الکتریکی تشخیصی، الکتروفیزیولوژی سلولی، الکتروفیزیولوژی میدانی، مقدمه‌ای بر مدل‌های واکنش‌های غشای و … است.

هدف از یادگیری دوره آموزش ثبت پتانسیل میدانی از برش‌های زنده هیپوکمپ چیست؟

با استفاده از این علم می‌توان به ثبت نورون‌های حیوانی پرداخت که به دو روش ثبت از حیوان زنده و ثبت از برش‌های زنده مغزی صورت می‌گیرد.

مزیت روش دوم به روش اول در سرعت آماده‌سازی برش‌های بافت، کنترل راحت‌تر شرایط آزمایشگاهی، قابل مشاهده بودن ساختار برش تهیه شده، به‌کارگرفتن الکترود در جایگاه مطلوب، ازبین‌رفتن سد خونی مغزی در برش‌ها و در دسترس بودن فضای خارج سلولی برای انتشار مواد و داروها می‌باشد.

در دوره پیش رو پتانسیل‌های میدانی ایجاد شده در هیپوکمپ که پایه و اساس یادگیری در حافظه را شکل می‌دهد، مورد مطالعه قرار می‌گیرد؛ این هیپوکمپ‌ها از فعال‌سازی و تحریک یک دسته فیبرآوران شافر – کولترال که بر روی دندریت‌های نورون‌های هرمی ناحیه CA1 ختم می‌شود حاصل می‌گردد.

این دوره که با همکاری در مرکز تحقیقات علوم اعصاب کرمان انجام می‌شود، از برش‌های زنده ناحیه هیپوکمپ برای بررسی پلاستیسیته پس سیناپسی و مکانیزم‌های درگیر در یادگیری و حافظه استفاده می‌شود؛ لذا در این دوره مراحل انجام کار آموزش و نمایش داده خواهد شد که طی انجام روند آزمایش به نتایج و نمودارهای مختلف رسیده که پتانسیل پس سیناپسی تحریکی ثبت شده را نشان می‌دهند.

در آزمایشگاه ثبت پتانسیل‌های میدانی شکل‌پذیری پس سیناپسی طولانی‌مدت و کوتاه‌مدت، پتانسیل‌های میدانی نواحی شکنج دندانه‌دار Dentate gyrus و CA1 هیپوکمپ در برش‌های زنده مغزی موردمطالعه قرار می‌گیرد؛ همچنین از این تکنیک برای بررسی مکانیسم‌های درگیر در یادگیری و حافظه مدل‌های بیماری‌های نورودژنراتیو مانند صرع استفاده می‌شود.

مراحل کلی این آزمایش شامل موارد زیر است:

• انتخاب موجود زنده
• خارج کردن بافت موردنظر (مغز)
• خارج کردن سلول‌های موردنظر بافت (هیپوکامپ)
• سلول موردنظر به صورت مصنوعی و توسط دستگاه‌های مربوطه رشد داده می‌شود.
• توسط نوک الکترودها امکان مشاهده‌ی مستقیم و ثبت فعالیت‌های الکتریکی داخل سلول فراهم می‌شود.

علاوه بر دوره ارائه شده، مرکز تحقیقات علوم اعصاب کرمان با همراهی مرکز تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی، انجمن علوم اعصاب ایران، معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمان و مرکز آموزش مجازی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، می‎‌تواند در زمینه‌های تحقیقاتی مانند ثبت خارج سلولی پتانسیل‌های میدانی از هیپوکمپ موش صحرایی در شرایط Invitro متعاقب اختلالات خواب، ورزش، تجویز داروها، مواد مخدر و بیماری‌های نورودژنراتیو طرح‌های پژوهشی را متقبل شود.