آموزش مدل‌های کسب‌و‌کار

مدل کسب‌­وکار منطق هر بنگاه اقتصادی برای درآمدزایی را نشان می‌­دهد. به‌عبارت‌دیگر هر مدل کسب‌­وکار با بررسی موضوعاتی همچون :

1. مواردی که برای ساخت یک محصول مورد نیاز است،

2. مواردی که برای فروش محصول تولیدشده نیاز است،

3. مشتری چگونه و برای چه محصولی حاضر به پرداخت است، شروع به بررسی و تعریف مدل کسب درآمد یک بیزینس می‌کند.

با این تعریف هر مدلی که بتواند هزینه‌ه­ای بیشتر از هزینه تولید محصول به ارمغان بیاورد، مدل کسب­‌وکار موفقی به حساب می­‌آید.

در دوره آموزش مدل‌­های کسب‌وکار به شما آموزش داده می­‌شود که چطور برای هر بنگاه اقتصادی مدل کسب‌­وکار موفقی تعریف و ایجاد کنید. در این دوره شما ضمن آشنایی با انواع مدل­‌های کسب‌­وکار موجود، یاد می‌­گیرید برای تعریف هر مدل کسب‌­وکار به چه موارد توجه کنید. یاد می­‌گیرید در هنگام تعریف یک مدل به چه سؤالاتی باید جواب بدهید و با تفاوت مدل‌های مختلف آشنا می‌­شوید.

در طول دوره یاد خواهید گرفت که برای هر کسب‌­وکار نیاز به ایجاد یک مدل جدید نیست و شما می‌­توانید با تحلیل درست و استفاده از یکی از مدل­‌های کسب­‌وکار موجود به نتایج خوبی برسید.

هدف از برگزاری دوره آموزش مدل‌های کسب‌وکار چیست؟

در برگزاری این دوره اهداف مختلفی مدنظر قرار گرفته است. از جمله اهدافی که می‌­توان به آن‌ها اشاره کرد، موارد زیر است:

• مرور مفهوم مدل کسب­‌وکار
• تشریح مفاهیم پایه‌­ای
• اصول و مؤلفه‌های مشترک مدل‌های کسب­‌وکار
• آشنایی با مفهوم پایه‌ای «ارزش پیشنهادی» و مفاهیم وابسته به آن
• تشریح رویکردهای نظام‌یافته به مدل‌سازی کسب­‌وکار از جمله شناخته‌شده‌ترین آن‌ها یعنی «بوم مدل کسب­‌وکار یا Business Model Canvas»
• پیشنهاد روش‌­هایی برای تحلیل و ارزیابی کسب‌­وکار و شناخت نشانه‌های رکود و تضعیف کسب­‌وکار

دوره آموزش مدل‌های کسب‌وکار برای چه کسانی مناسب است؟

با توجه به مباحثی که در این دوره ارائه شده است و با توجه به سطح در نظر گرفته شده برای سرفصل‌­ها و موضوعات مورد بحث در این دوره، این دوره می‌­تواند مخاطب­‌هایی در طیف­‌ها گوناگون داشته باشد. از جمله کسانی که می­‌توانند مخاطب این دوره باشند به گروه­‌های زیر اشاره شده است:

• صاحبان بنگاه­‌های اقتصادی، بیزینس­‌های خرد و کلان
• علاقه­‌مندان به مباحث مدیریتی و موضوعات مربوط به کسب‌­وکار
• علاقه­‌مندان به مباحث مربوط به بازار و بازار­یابی
• افرادی که در زمینه کسب‌­وکار و مدیریت کسب­‌وکارهای گوناگون فعالیت دارند
• دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته­‌های مدیریت، مهندسی صنایع و همه رشته‌­های مرتبط مدیریت کسب­‌وکارهای گوناگون

منابع و سرفصل­‌های در نظر گرفته شده برای این دوره به چه صورت است؟

در این دوره منابع گوناگونی مدنظر بوده است که مهم‌ترین این منابع شامل موارد زیر است:

1. Business Model Generation: A Handbook for Visionaries, Game Changers, and Challengers

2. The Business Model: How to Develop New Products, Create Market Value and Make the Competition Irrelevant – Alexander Chernev

3. Business Models for Dummies – Jim Muehlhausen

4. Workbook 2: Business Model Design – MaRS Discovery District

5. The Business Model Canvas – 50Minutes.com

6. HOW TO MODEL NEW BUSINESS – BUSINESS INNOVATION KIT

مدل کسب‌­وکار به چه معنی است؟

مدل کسب‌­­وکار به معنای استراتژی و منطق هر بیزینس برای کسب درآمد است. مدل کسب­‌وکار بر شبیه‌سازی و نمایاندن ویژگی‌ها و رفتارهای کلیدی یک سازمان، بنگاه یا شرکت تمرکز دارد. ویژگی‌ها و رفتارهای منحصربه‌فرد هر کسب­‌وکار بیانگر هویت و الگوی فکری و رفتاری آن کسب­‌وکار است. این ویژگی‌­ها و رفتارهای منحصربه‌فرد را به عنوان «دنیای کسب‌­وکار» می‌شناسیم.

طراحی هدفمند کسب‌­وکار یک بنگاه اقتصادی و تداوم موفقیت بنگاه، نیازمند توجه مستمر به مجموعه‌ای از مؤلفه‌ها است که در برخی موارد این مؤلفه‌ها بسیار بدیهی به نظر می‌­آید. در بسیاری از مواقع مدیران کسب­‌وکارها به دلیل بدیهی بودن این مؤلفه‌ها از وقت گذاشتن روی این موضوعات صرف‌نظر می­‌کنند و این مسئله می‌تواند به برداشت‌های متفاوت از کسب‌­وکار و الگوی رفتاری آن کسب‌­وکار و درنهایت سپردن موفقیت بنگاه به شانس و احتمال منجر شود.

پرداختن نظام‌یافته به این مؤلفه‌ها نیازمند پاسخ‌های سازگار، یکپارچه، واقع‌بینانه و عملیاتی به پرسش‌های مختلف از جمله پرسش‌های زیر است:

• چرا کسب‌وکارتان باید وجود داشته باشد؟
• کسب‌وکارتان چگونه باید تداوم بیابد؟
• چه چیزی مشتری کسب‌­وکار شما را هیجان‌زده می‌کند؟ (چه ارزشی را به وی پیشنهاد می‌کنید؟)
• چگونه برای مشتری خلق ارزش می‌کنید؟
• چگونه کسب درآمد می‌کنید؟
• هزینه‌های شما چه ساختاری دارد؟
• چه تیمی و با چه ارزش‌هایی کسب­‌وکار شما را پیش می‌برد؟
• گام‌های خلق ارزش در کسب‌­وکار شما چیست؟
• زنجیره ارزش کسب­‌وکار شما از چه اجزا و مؤلفه‌هایی تشکیل شده است؟
• برای خلق ارزش پیشنهادی چه توانایی‌ها، ظرفیت‌ها و شایستگی‌هایی مورد نیاز است؟
• کسب‌وکارتان چگونه کالا و خدمات خود را به مشتری معرفی می‌کند؟
• به چه شرکایی نیاز دارید؟
• چگونه با مشتریان و سایر ذی‌نفعانتان ارتباط برقرار می‌کنید؟
• استراتژی خروج شما از کسب­‌وکار چیست؟
• خطاهای احتمالی در کسب­‌وکارتان کدام هستند و چگونه از آن‌ها پرهیز یا آن‌ها را مدیریت می‌کنید؟

انواع مدل‌­های کسب­‌وکار:

برای بررسی یا راه‌­اندازی یک کسب­‌وکار نیاز به تعریف یک مدل جدید نیست. امروزه اکثر بیزینس­‌ها از مدل­‌های مشخصی برای کسب­‌وکارشان استفاده می­‌کنند. برخی از این مدل­ها شامل موارد زیر است.

1. مدل وابسته

2. مدل لیزینگ

3. مدل سفارشی‌سازی

4. مدل منبع‌یابی جمعی

5. مدل واسطه زدایی

6. مدل واسطه‌گری

7. مدل تقسیم‌بندی

8. مدل اعطای امتیاز 

9. مدل تبلیغات

10. مدل تیغ ریش­تراش

11. مدل معکوس تیغ ریش­تراش

12. مدل Freemium

13. مدل ثبت‌نام

14. مدل دسترسی محدود

15. مدل بازار فروش

16. مدل پرداخت متناسب با مصرف

هریک از این مدل‌­ها تعریف و مثال‌­های متفاوتی دارند و برای هر مدل می‌­شود ویژگی­‌هایی ذکر کرد. اما آنچه واضح است این است که شما برای هر کسب­‌وکار با توجه به زمینه فعالیت آن کسب­‌وکار می­‌توانید از یکی از مدل­‌های گفته شده استفاده کنید.